Ανησυχία προκαλούν τα τελευταία στοιχεία για τον ιό του Δυτικού Νείλου, καθώς προστίθενται συνεχώς περιοχές στον «μολυσματικό χάρτη» της χώρας, απόδειξη της ευρείας κυκλοφορίας του ιού.

Σύμφωνα με την τελευταία επιδημιολογική έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ, πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ) έχουν καταγραφεί 96 κρούσματα λοίμωξης του ιού του Δυτικού Νείλου, εκ των οποίων τα 10 είναι θανατηφόρα. Οι ειδικοί εκτιμούν πως τα συνολικά κρούσματα είναι περίπου 13.500, αλλά τα άτομα που μολύνονται δεν εμφανίζουν συμπτώματα, δηλαδή δεν εκδηλώνουν τη λοίμωξη με συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα ή ως ίωση.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, μέχρι και τις 26 Αυγούστου κρούσματα της λοίμωξης που προκαλεί ο ιός του Δυτικού Νείλου έχουν καταγραφεί σε 14 Περιφερειακές ενότητες στην Στερεά Έλλάδα, τη Θεσσαλία, τη Μακεδονία και τη Θράκη.

Η αρμόδια Επιτροπή για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση των Τροπικών Νοσημάτων του υπουργείου Υγείας επικαιροποίησε τις επηρεαζόμενες από τον ιό του Δυτικού Νείλου περιοχές οι οποίες πλέον ανέρχονται σε 34 και όπως όλα δείχνουν θα συνεχίζουν να ανεβαίνουν.

Η Περιφερειακή ενότητα με τους περισσότερους δήμους που βρίσκονται στο μολυσματικό κλοιό των κουνουπιών είναι εκείνη της Λάρισας, με έξι δήμους στο κόκκινο σε ό,τι αφορά τα κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου. Ακολουθεί η Ανατολική Αττική με πέντε επηρεαζόμενες περιοχές και οι Περιφερειακές Ενότητες Ξάνθης, Καβάλας, Ροδόπης, Καρδίτσας, Πιερίας και Θεσσαλονίκης με τρεις επηρεαζόμενες περιοχές η καθεμία.

Ποιες είναι οι επηρεαζόμενες περιοχές

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης: Δήμοι Τοπείρου, Αβδήρων, Ξάνθης

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας: Δήμοι Νέστου, Θάσου, Καβάλας

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης: Δήμοι Ιάσμου, Αρριανών, Μαρώνειας-Σαπών

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου: Δήμος Σουφλίου

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας: Δήμοι Σοφάδων, Καρδίτσας, Παλαμά

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας: Δήμοι Λαρισαίων, Τυρνάβου, Κιλελέρ, Τεμπών, Αγιάς, Φαρσάλων

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων: Δήμος Τρικκαίων

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής: Δήμοι Σπάτων-Αρτέμιδος, Μαρκοπούλου-Μεσογαίας, Παλλήνης, Ραφήνας –Πικερμίου, Παιανίας

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας: Δήμος Πέλλας

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας: Δήμοι Κατερίνης, Πύδνας-Κολινδρού

-Από τη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης: Δήμοι Κορδελιού –Ευόσμου, Χαλκηδόνος, Λαγκαδά

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας: Δήμος Βέροιας

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής: Δήμος Νέας Προποντίδος

-Από την Περιφερειακή Ενότητα Σερρών: Δήμος Ηράκλειας.

Ομως πώς ακριβώς μπορεί κάποιος να αποφύγει τα τσιμπήματα των κουνουπιών; Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ), ορισμένα από τα απλά αλλά σωτήρια μέτρα που μπορούμε να λάβουμε είναι τα εξής:

• Να φοράμε κατάλληλα ενδύματα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα (μακριά μανίκια και παντελόνια, ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα).

• Να χρησιμοποιούμε εντομοαπωθητικά στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα, τα οποία περιέχουν δραστικές ουσίες όπως το DEET (Ν,Ν διεθυλο-μετα-τολουαμίδη), η ικαριδίνη ή πικαριδίνη (Picaridin – KBR 3023), το IR3535 και φυσικές ουσίες όπως αιθέρια έλαια ευκάλυπτου (που όμως έχουν σχετικά μειωμένη εντομοαπωθητική δράση).

• Τα εντομοαπωθητικά δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με το στόμα, τα μάτια και το βλεννογόνο της μύτης και δεν τα χρησιμοποιούμε σε ερεθισμένο δέρμα, αμυχές (κοψίματα) και τραύματα.

• Απομακρύνουμε τα στάσιμα νερά και από μικρές εστίες (π.χ. από λεκάνες, βάζα, κουβάδες, πιατάκια γλαστρών).

• Αδειάζουμε το στάσιμο νερό κάθε εβδομάδα, σκεπάζουμε και καλύπτουμε τα αντικείμενα με στάσιμο νερό.

• Φυλάσσουμε δοχεία νερού (κουβάδες, καρότσια, βαρέλια) γυρισμένα ανάποδα ή καλυμμένα.

• Δεν αφήνουμε να συσσωρεύονται λύματα, νερά αποχέτευσης, απόβλητα.

• Αντικαθιστούμε σπασμένους σωλήνες νερού που τρέχουν.

• Καλύπτουμε ή απομακρύνουμε παλιά λάστιχα που μαζεύουν νερό, καθαρίζουμε τα φύλλα που μαζεύονται στις υδρορροές.

• Κουρεύουμε τακτικά το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές (καταφύγια ενήλικων κουνουπιών).

• Ποτίζουμε κατά προτίμηση το πρωί.

• Καλύπτουμε με σήτες τους αγωγούς εξαερισμού των βόθρων.

• Αν έχουμε πισίνα ή σιντριβάνι, θέτουμε κάθε μέρα σε λειτουργία το φίλτρο καθαρισμού. Δίνουμε κλίση στον κήπο για να απομακρύνονται τα νερά.

Και επιπτώσεις στο γαστρεντερικό σύστημα

Αν παρ’ όλα αυτά δεν καταφέρουμε να γλιτώσουμε από τα τσιμπήματα, θα πρέπει να γνωρίζουμε πως το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένει ασυμπτωματικό. Υπολογίζεται ωστόσο ότι περίπου 20% αυτών που μολύνονται από τον ιό αναπτύσσει την ήπια μορφή της νόσου, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με συμπτώματα όπως πυρετός, πονοκέφαλος, γενικευμένη αδυναμία/ καταβολή, πόνοι στους μυς και στις αρθρώσεις (εικόνα γριπώδους συνδρομής), ενώ επίσης μπορεί να παρουσιαστούν συμπτώματα στο γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, έμετοι, διάρροιες, ανορεξία, κοιλιακός πόνος), δερματικά εξανθήματα και διόγκωση των λεμφαδένων. Τέλος, λιγότερα από ένα στα εκατό άτομα που μολύνονται (κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας) αναπτύσσουν τη σοβαρή μορφή της νόσου που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή οξεία χαλαρή παράλυση).

Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, δυσκαμψία αυχένα, διαταραχές επιπέδου συνείδησης και συμπεριφοράς (απάθεια, λήθαργος, αποπροσανατολισμός, σύγχυση, κώμα), νευρολογικά συμπτώματα (αστάθεια, διαταραχές βάδισης και κινητικότητας, τρέμουλο, σπασμοί, παραλύσεις), σοβαρή μυϊκή αδυναμία, διαταραχές στην όραση.

Οι κίνδυνοι από τη σοβαρή μορφή της νόσου

Στην ήπια μορφή της νόσου τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν στις τρεις έως έξι ημέρες (λιγότερο από μία εβδομάδα) χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα, αν και ορισμένα συμπτώματα (π.χ. υπερβολική κόπωση, κεφαλαλγία, μυαλγίες, διαταραχές συγκέντρωσης) μπορεί ενίοτε να παραμείνουν για εβδομάδες ή μήνες.

Στη σοβαρή μορφή της νόσου που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύμπτωμα (εγκεφαλίτιδα, οξεία χαλαρή παράλυση) τα συμπτώματα της οξείας φάσης μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες, ενώ μετά μπορεί να παραμείνουν μακροχρόνια υπολειπόμενα νευρολογικά ελλείμματα ή διαταραχές (π.χ. παραλύσεις, διαταραχές κινητικότητας, κεφαλαλγία, χρόνια κόπωση).

Σοβαρή εκδήλωση της νόσου μπορεί να συμβεί σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, ωστόσο η μεγάλη ηλικία (άνω των 50 ετών) είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για δυσμενή εξέλιξη και θανατηφόρο κατάληξη. Επίσης, οι πιο σοβαρές εκδηλώσεις εμφανίζονται συνήθως σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και γενικά σε άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα.