Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 22 Ιουνίου στο θερινό θέατρο της Κομοτηνής, η μουσικοχορευτική εκδήλωση –αφιέρωμα στον Χρόνη Αηδονίδη από τον «Πολιτιστικό Χορευτικό Σύλλογο Θρακών Κομοτηνής».

Στην εκδήλωση τιμήθηκε από τον Σύλλογο Θρακών, ο σπουδαίος ερμηνευτής και μελετητής-δάσκαλος της παραδοσιακής μουσικής Χρόνης Αηδονίδης.

Εντυπωσιακή ήταν η προσέλευση του κόσμου που από πολύ νωρίς κατέκλυσε το θερινό θέατρο της πόλης. Κόσμος κάθε ηλικίας βρέθηκε εκεί ώστε να απολαύσει από κοντά τον μεγάλο Θρακιώτη καλλιτέχνη καθώς σπάνια έχει την ευκαιρία να τον ακούσει ζωντανά μια και στην πόλη της Κομοτηνής ο Χρόνης Αηδονίδης έχει να εμφανιστεί τουλάχιστον μια δεκαετία.

Ο Χρόνης Αηδονίδης, με τα 83 χρόνια του να υπογράφουν την μεστότητα της ερμηνείας του και να τον βγάζουν ασπροπρόσωπο, συγκλόνισε με τα ηχοχρώματα αλήθειας και πραγματικής Τέχνης που σκόρπισε στο θερινό θέατρο, βάθος που πήγαζε και σκιαγραφούνταν από την ίδια την ρίζα της παράδοσης. Λιτός και απολύτως δωρικός καθήλωσε, συγκίνησε και ταξίδεψε το κοινό στην ιστορία της Θρακικής γης με τη μεγάλη φωνή του.

Για τη βραδιά που διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία ο «Πολιτιστικός Χορευτικός Σύλλογος Θρακών Κομοτηνής» μίλησε ο Γιάννης Τζερνικούδης, χοροδιδάσκαλος και μέλος του συλλόγου. Όπως ανέφερε «Με μεγάλη χαρά και τιμή ο σύλλογος μας διοργάνωσε συναυλία-αφιέρωμα στον μεγάλο Θρακιώτη καλλιτέχνη. Αποτελεί τιμή για την πόλη μας μετά από χρόνια να είναι κοντά μας. Είναι το Α και το Ω της θρακιώτικης παράδοσης. Ο σύλλογος μας τον τίμησε για την μεγάλη του προσφορά στη θρακιώτικη παράδοση. Ό,τι και να πούμε για τον Χρόνη Αηδονίδη είναι λίγο. Είναι πραγματικός δάσκαλος, κι αυτό είναι που τον κάνει ξεχωριστό. Όλα τα μικρά παιδιά του συλλόγου βρέθηκαν απόψε εδώ και θέλαμε μέσω των παιδιών να δείξουμε το παρόν και το μέλλον της παράδοσης. Τον μεγάλο δάσκαλο της θρακιώτικης παράδοσης».

Στην εκδήλωση έγινε προβολή φωτογραφιών και αποσπασμάτων για τη ζωή και το έργο του καλλιτέχνη , μέσα από αφιερώματα που έχουν γίνει στην τηλεόραση. Η έναρξη έγινε με τη βράβευση του Θρακιώτη καλλιτέχνη ,με απονομή τιμητικής πλακέτας από τον Δήμαρχο Κομοτηνής, Γιώργο Πετρίδη και τον Σύλλογο Θρακών, ενώ μικρά παιδιά κάθε ηλικίας από τεσσάρων μέχρι δώδεκα χρονών τον περιστοίχιζαν και άνοιξαν τη βραδιά με έναν ζωναράδικο παραδοσιακό θρακιώτικο χορό.

Εμφανώς συγκινημένος από τη βράβευσή του ο Χρόνης Αηδονίδης ευχαρίστησε τον Σύλλογο για το καλέσμα και αναφερόμενος στα μικρά παιδιά που βγήκαν κι εκείνα με τον δικό τους τρόπο να τον τιμήσουν στη σκηνή μέσα από τον χορό, ανέφερε πως «σκιρτάει η καρδιά μου, όταν βλέπω νέα παιδιά να ενδιαφέρονται για την μουσική μας παράδοση, για τον μουσικό θησαυρό της Θράκης. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας, να μεταλαμπαδεύσουμε αυτό το μεράκι και στους νέους».

Με το συγκινητικό καθιστικό τραγούδι, «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε», που ερμήνευσε και στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, ξεκίνησε η συναυλία του, όπου και τραγούδησε στη συνέχεια με τη συνεργάτιδα και μαθήτρια του Νεκταρία Καραντζή και την ορχήστρα του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης» ενώ μέλη του Συλλόγου Θρακών Κομοτηνής τον συνόδεψαν στο χορό.

Χρόνης Αηδονίδης: «Η αλυσία της πλούσιας θρακικής παράδοσης δεν πρέπει να κοπέι»

Εξήντα τρια χρόνια στο τραγούδι κλείνει φέτος ο σπουδαιότερος εκπρόσωπος της παραδοσιακής θρακιώτικης μουσικής που έχει αφιερώσει τη ζωή του ολόκληρη στην προσπάθεια της προβολής και της διάδοσής της.

Ο Χρόνης Αηδονίδης σε δηλώσεις του πριν την έναρξη της συναυλίας τόνισε πως «με μεγάλη χαρά και προθυμία ήρθα στην πόλη σας με την ευκαιρία της εκδήλωσης που διοργανώνει ο πολιτιστικός σύλλογος Θρακών Κομοτηνής. Έχω καιρό να έρθω στην Κομοτηνή όπου υπάρχουν και πολλοί Εβρίτες και όπως ξέρω υπάρχει και γερός σύλλογος και δε μπορούσα να αρνηθώ την πρόσκληση. Είναι μια ευκαιρία να δουν ακόμη κι αυτοί που δεν είναι Θρακιώτες ότι η Θράκη έχει έναν πολύ μεγάλο πλούτο παραδοσιακό κι αυτόν τον πλούτο τον υπηρετώ 63 τώρα χρόνια και έχω αφήσει εντολή στους μαθητές μου και στους συνεχιστές μου να συνεχίσουν αυτό το έργο όπως κι εγώ ώστε να μην κοπεί η αλυσίδα της πλούσιας αυτής παράδοσης που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και πέρασε από φωτιά και σίδερο για να φτάσει μέχρι εμάς και θα είναι αμαρτία σε ειρηνική περίοδο να χαθεί».

Είναι συνάμα ο «δάσκαλος», που μυεί άοκνα τις νέες γενιές στα θαυμαστά μυστικά της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Είναι δημιουργός και εμπνευστής της ίδρυσης και λειτουργίας του Εργαστηρίου Παραδοσιακής Μουσικής του Δήμου Αλεξανδρούπολης, του οποίου είναι και καλλιτεχνικός διευθυντής.

Όπως τόνισε ο ίδιος «16 χρόνια γίνανα από τότε που φτιάξαμε το εργαστήρι παραδοσιακής μουσικής στην Αλεξανδρούπολη. Από την αρχή είπα στους οργανωτές και στους δασκάλους των σχολείων να στέλνουν τα παιδιά στο εργαστήρι, γιατί εκείνα μας ενδιαφέρουν πιο πολύ. Εγώ τουλάχιστον έχω μια πείρα τέτοια, που λέω ό,τι έμαθα μικρός σε τέτοια ηλικία στο σχολείο, όλα αυτά τα θυμάμαι σαν τώρα. Τα τραγούδια της επαναστάσεως του 21 που μας είχαν μάθει, «Μάνα μου τα κλεφτόπουλα», «μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά», είναι όλα χαραγμένα στη μνήμη μου σαν τώρα και δεν τα ξεχνάω ποτέ. Κι αυτά τα παιδιά από μικρή ηλικία θα πρέπει να αρχίσουν να τα μαθαίνουν και πιστεύω ότι δε θα αποκλείνουν από το «ρου» της ιστορίας αυτής που συνεχίζεται πολλούς αιώνες».

«Ταξίδεψε» την ιερή μουσική της Θράκης στα πέρατα της γης, το 2000 από το Σούνιο, όταν επιλέχτηκε να εκπροσωπήσει την πατρίδα μας στο παγκόσμιο τηλεοπτικό εορταστικό πρόγραμμα υποδοχής της νέας χιλιετίας. Ήταν παρών και σε ένα ακόμη μεγάλο γεγονός, παγκόσμιας εμβέλειας. Το 2004 «μπήκε» στα σπίτια εκατομμυρίων τηλεθεατών, σε όλο τον κόσμο, με το συγκινητικό καθιστικό τραγούδι, «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε», που ερμήνευσε στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. «Αυτές οι δύο διοργανώσεις ήταν οι σπουδαιότερες στιγμές της πορείας μου καθώς μέσα σε διάστημα 4 χρόνων εκπροσώπησα την πατρίδα μου , σε τέτοιες διοργανώσεις είναι πολύ σπάνιο να βρεθεί ένας άνθρωπος» ανέφερε με συγκίνηση.

Ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του τυχερό που βρέθηκε σ’ αυτή την εποχή αλλά όπως χαρακτηριστικά σημείωσε «ό,τι έκανα δεν το έκανα μόνος μου αλλά βοήθησαν και οι δασκάλοι μου αλλά και η εποχή και οι συγκυρίες. Θεωρώ ότι έδωσα το έδωσα με την ψυχή μου, την αγάπη και το μεράκι μου αλλά αν δεν ήταν οι συγκυρίες και κάποιοι άνθρωποι να βοηθήσουν θα ήμουν κι εγώ σαν όλους εσάς που βρεθήκατε σε μια επαρχία. Έτυχε να κατέβω στην Αθήνα, έτυχε να βρεθούν εκεί άνθρωποι, οι οποίοι με έσπρωξαν και με ώθησαν να ασχοληθώ με την παράδοση αλλά βέβαια ήταν ίσως και η θεία πρόνοια, την οποία θεωρώ μεγάλο παράγοντα. Διότι από τότε που ήμουνα μαθητής γυμνασίου άρχισα να συγκεντρώνω και να καταγράφω τα δημοτικά τραγούδια του τόπου μας, χωρίς να μου το ζητήσει κανείς. Είχα αυτή τη μανία, αυτό το μεράκι από πολύ μικρός. Είχα ένα τετράδιο και έγραφα τον τίτλο και τους στίχους του τραγουδιού χωρίς να περάσει ποτέ από το μυαλό μου ότι μ’ αυτά τα τραγούδια κάποτε θα ασχοληθώ συστηματικά και επαγγελματικά».

Όσον αφορά τη σημερινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, μας θυμίζει ότι η πατρίδα έχει περάσει από πολλές μπόρες, αλλά με σοβαρότερες αιτίες. «Όταν υπάρχει κατοχή, εμφύλιος, τότε δικαιολογείται να υπάρχει κακή οικονομική κατάσταση. Σε εποχή ειρήνης, όμως, είναι λίγο παράξενο να έχουμε τέτοιο φαινόμενο, που δεν είναι μόνο τοπικό, αλλά παγκόσμιο. Είμαστε τόσο σκληροτράχηλοι ,έχουμε περάσει πολύ χειρότερα πράγματα, μπορεί να στεηθούμε ορισμένα αγαθά διότι τα τελευταία χρόνια είχαμε αφθονία και καλομάθαμε λιγάκι αλλά εμείς οι Έλληνες είμαστε μαθημένοι και στα πολλά και στα λίγα» ανέφερε ο Χρόνης Αηδονίδης.

Νεκταρία Καραντζή: «Το παραδοσιακό τραγούδι έχει σχέση με την ιστορία και την ταυτότητα μας»

Η Νεκταρία Καραντζή, με καταγωγή από την Λακωνία, από το 2004, συνεργάζεται, σε συναυλίες και δισκογραφία, με τον μεγάλο δάσκαλο της δημοτικής παράδοσης Χρόνη Αηδονίδη, στον οποίο μαθήτευσε στο παραδοσιακό τραγούδι Θράκης, Μ. Ασίας και Μακεδονίας.

Όπως εξομολογήθηκε η ίδια η Νεκταρία Καραντζή: «Άκουσα τον Χρόνη Αηδονίδη, εντυπωσιάστηκα από τη φωνή του κι από τότε συνδέθηκα και με τον τόπο, με έκανε δηλαδή να αγαπήσω όχι μόνο την παράδοση αλλά και τον τόπο, νιώθω σαν Θρακιώτισσα πια».

Για τον δάσκαλό της τόνισε πως «έχει κάνει ένα τεράστιο έργο στη διάδοση και διάσωση της παράδοσης ειδικά στις νέες γενιές. Είμαι ένα ζωντανό παράδειγμα γιατί δεν είχα ασχοληθεί ποτέ μου με την παράδοση μέχρι να τον γνωρίσω. Ουσιαστικά μέχρι το 2003 δεν είχα ιδέα τι σημαίνει παραδοσιακό τραγούδι. Ήταν τόσο καταλυτική η επίδρασή του στη ψυχή μου η φωνή του και αργότερα το ήθος του όταν τον γνώρισα που με έκανε να ανατρέψω όλα όσα είχα στο μυαλό μου για την παράδοση, να την αγαπήσω και να την υπηρετώ».

Για τους νέους ανθρώπους , ακόμη κι αν έχουν δυσπιστία ως προς αυτό το είδος μουσικής, σημείωσε πως «αξίζει να προσπαθήσουν να το προσεγγίσουν γιατί θα ανακαλύψουν πράγματα που ούτε τα έχουν φανταστεί, όχι μόνο μουσικά αλλά κυρίως για την ίδια τους την ταυτότητα, γιατί το παραδοσιακό τραγούδι έχει σχέση με την ιστορία και την ταυτότητα μας».

Ρεπορτάζ: Μπάμπης Καλπάνης