Νέο σωσίβιο στον στριμωγμένο Ερντογάν;

15 Ιουνίου 202107:14

Αρθρο του Καθηγ. Γιάννη Βαληνάκη

Μέσα από την αποστειρωμένη διαχείριση της επίσκεψης Τσαβούσογλου αναδύεται ως οιονεί αποκλειστικός κυβερνητικός στόχος των διπλωματικών ραντεβού του Ιουνίου το « ήσυχο καλοκαίρι». Ουδείς εχέφρων επιζητεί τη σύγκρουση. Όμως, η «ησυχία» δεν εξαγοράζεται εύκολα χωρίς υποχωρήσεις και οι αναβολές που περνούν αναξιοποίητες οδηγούν σε διολίσθηση των θέσεων και αποδυνάμωση μη-ασκούμενων δικαιωμάτων.

Θα δώσουμε λοιπόν μόνοι μας σωσίβιο στην πρωτόγνωρα στριμωγμένη Τουρκία, αντί με ολοκληρωμένο σχέδιο και «έξυπνες» κινήσεις να αξιοποιήσουμε το σπάνιο παράθυρο ευκαιρίας μιάς ευνοικής συγκυρίας που λογικά δεν θα κρατήσει πολύ;

Επιφανειακά οι ηγεσίες Ελλάδας και Τουρκίας φαίνεται να συμπίπτουν στην επιθυμία για αναβολή των δύσκολων θεμάτων μέσα σε κλίμα ηρεμίας, στην πραγματικότητα έχουν όμως διαφορετικές προσδοκίες.

Ο σήμερα πανταχόθεν πιεζόμενος αλλά στρατηγικά σκεπτόμενος Ερντογάν ελίσσεται έξυπνα και διαπραγματεύεται τα πάντα εκτός από τους βασικούς του στόχους. Αμβλύνει προσωρινά την ακραία επιθετικότητά του γιατί χρειάζεται τη στήριξη ΕΕ και ΗΠΑ για τα αυξημένα οικονομικά και εσωτερικά του προβλήματα. Όμως στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό θα επανέλθει σύντομα δριμύτερος. Πρώτα θέλει βέβαια να βελτιώσει κάπως τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ (αδυνατίζοντας αντίστροφα τη δική μας και εξασφαλίζοντας ανταλλάγματα).

Παράλληλα ετοιμάζεται να υφαρπάξει κάτω από τη μύτη μας (και χωρίς εμείς να κερδίσουμε ουσιαστικά τίποτε) όλα όσα θέλει με τη «θετική ατζέντα» από την ΕΕ:

  • α)το γλίστρημα από την ενταξιακή πορεία προς την «ειδική σχέση» (γιατί η πρώτη συνεπάγεται την επιβολή όρων και ρόλο ανισότιμου κρινόμενου με τον Ελληνισμό σε θέση κριτή)
  • β)οικονομικά οφέλη μέσω του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής Ένωσης και της «συνεργασίας» στο μεταναστευτικό
  • γ) πολιτική ισοτιμία με την ΕΕ μέσω συχνών συναντήσεων ευρωπαικής και τουρκικής ηγεσίας
  • δ) είσοδο από την πίσω πόρτα στην ευρωπαική άμυνα που ακόμη και η Ελλάδα (!) ετοιμάζεται να του την ανοίξει. Πλήρης στην ουσία ακύρωση της στρατηγικής του Κωνσταντίνου Καραμανλή για εξασφάλιση των εθνικών συνόρων.

Αντίθετα από το παρελθόν, σήμερα ο Ερντογάν βιάζεται για «λύσεις» στο Αιγαίο και την Μεσόγειο. Τον πιέζει η ιστορική του φιλοδοξία να αναμετρηθεί με τον Ατατουρκ το 2023, αλλά και η προοπτική απώλειας της εξουσίας. Προτιμά βέβαια να υλοποιήσει τη «γαλάζια πατρίδα» με υποχωρήσεις Αθήνας και Λευκωσίας στα διάφορα διπλωματικά τραπέζια που δυστυχώς πέτυχε —με ετεροβαρή ατζέντα και παρά τις αρχικές αντιστάσεις τους—να τις σύρει. Κι όταν Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία αντιστέκονται, τότε να χρησιμοποιεί τη στρατιωτική πίεση «επί του πεδίου» (βλ. κρίσεις του 2020) για να επιστρέψουν, αλλά υπό χειρότερους κάθε φορά όρους.

Εμείς από την άλλη (ακολουθώντας μιά συχνή πεπατημένη του παρελθόντος) «βολευόμαστε» με μία επικοινωνιακή ανάσα για ένα «ήρεμο καλοκαίρι». Η θεοποίηση όμως της αποκλιμάκωσης που αποπνέουν ακόμη και κυβερνητικές δηλώσεις στέλνει επικίνδυνα μηνύματα στην Τουρκία αλλά και σε εταίρους και συμμάχους. Διότι όσο πιο έντονα δείχνεις ότι η πρώτη επιδίωξή σου δεν είναι η προώθηση των συμφερόντων σου αλλά αποκλειστικά το πώς θα «γλυτώσεις» τη σύγκρουση, τόσο πιό ασφυκτικά θα σε πιέσει επί του πεδίου η άλλη πλευρά.

Με αναστεναγμούς ανακούφισης γιατί «τα ερευνητικά σκάφη παραμένουν δεμένα» δεν υπάρχει αποτροπή— όσα κι αν λέγονται περί του αντιθέτου με επικοινωνιακή αυτοπεποίθηση.

(πηγή: valinakis.gr)

Αρθρογράφος