Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, έπειτα από πρόσκληση του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Volker Türk, συμμετέχει στην εκδήλωση για τον εορτασμό της 75ης επετείου της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που πραγματοποιείται στη Γενεύη.
Στην παρέμβασή της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε:
«Έχω την τιμή να απευθύνω χαιρετισμό σε αυτή την ξεχωριστή εκδήλωση, αφιερωμένη στην 75η επέτειο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ένα κείμενο που γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τις φρικαλεότητες που είχε υποστεί η ανθρωπότητα.
Όπως είπε ο René Cassin, διάσημος νομικός και ένας από τους συντάκτες της, “δεν θα υπάρξει ποτέ ειρήνη σε αυτόν τον πλανήτη, όσο τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου”.
Η Διακήρυξη έχει εμπνευσμένο και εμβληματικό χαρακτήρα. Αποτελεί την έκφραση της συλλογικής συνείδησης της ανθρωπότητας και της ακλόνητης πεποίθησής μας ότι η ειρήνη, η δικαιοσύνη και η ευημερία μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω της καθολικής και άνευ όρων προστασίας των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς η περιφρόνησή τους οδηγεί σε βάρβαρες πράξεις.
Με την υιοθέτησή της, μια νέα εποχή εγκαινιάστηκε στις διεθνείς σχέσεις, η οποία, εν μέσω Ψυχρού Πολέμου, χαρακτηρίστηκε από την εμφάνιση του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι αρχές της Νυρεμβέργης, που διατυπώθηκαν το 1950, ήταν το αρχικό βήμα προς τον ορισμό και την πρόληψη των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η σύνταξη, επεξεργασία και υιοθέτηση πάνω από δέκα σημαντικών διεθνών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτέλεσε σημαντικό επίτευγμα των κοινών μας προσπαθειών. Έκτοτε, έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος σε πολλούς τομείς: αποαποικιοποίηση, προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων και ατόμων, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα, απελευθέρωση πολλών ανθρώπων από την καταπίεση, περιβαλλοντική και κλιματική ευαισθητοποίηση.
Παρόλα αυτά, ο σύγχρονος κόσμος μας πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά παλιές και νέες προκλήσεις.
Η συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς και οι πρόσφατες φρικτές τρομοκρατικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ και η δεινή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, αναδεικνύουν την ανάγκη σεβασμού του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και αποτελεσματικής προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων.
Ακόμα και μέσα στις δημοκρατικές κοινωνίες, οι ανισότητες εξακολουθούν να υφίστανται: οι γυναίκες, τα παιδιά, οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, τα άτομα με αναπηρία, οι ηλικιωμένοι και πολλές άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες αντιμετωπίζουν πολύπλευρες μορφές διακρίσεων και αγωνίζονται για την αξιοπρέπεια και την ίση μεταχείρισή τους.
Η κλιματική αλλαγή και τα ακραία φυσικά φαινόμενα που προκαλεί δεν θέτουν μόνο σε κίνδυνο τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά απειλούν επίσης την κοινωνική συνοχή και την απόλαυση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, προκύπτει ένα βασικό ερώτημα: Τι πρέπει να γίνει; Υπάρχει ανάγκη για νέα διεθνή νομικά κείμενα ή μηχανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα; Ή μήπως πρέπει να επικεντρωθούμε στην αποτελεσματική εφαρμογή των υφιστάμενων νομικών και θεσμικών εργαλείων που διαθέτουμε;
Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν ανέκαθεν θέμα πολιτικής βούλησης των κρατών και ταυτόχρονα τρόπος σκέψης κάθε ατόμου. Η περαιτέρω εδραίωσή του σε εθνικό επίπεδο πρέπει να ακολουθηθεί από την ενσωμάτωση της διεθνούς ποινικής δικαιοσύνης, όπως αυτή αναδύθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με τη δημιουργία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και άλλων ειδικών δικαστηρίων.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο κάθε διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Κάθε φορά που τα κράτη αμύνονται από επιθέσεις ή όταν οι λαοί αγωνίζονται για αυτοδιάθεση, ελευθερία και ανεξαρτησία, πρέπει να λαμβάνουν κάθε αναγκαίο μέτρο για να διασφαλίζουν τον σεβασμό της ζωής των αθώων πολιτών. Κάθε φορά που οι κυβερνήσεις σχεδιάζουν πολιτικές με στόχο την αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως η κλιματική αλλαγή ή η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τις επιπτώσεις στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα των λαών που πλήττονται. Όταν οι εταιρείες καταρτίζουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια, πρέπει να τηρούν τις σχετικές διατάξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τέλος, όταν οι πολίτες ψηφίζουν, πρέπει να δίνουν προτεραιότητα σε θέματα που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, συνυπολογίζοντας τις συνέπειες που μπορεί να έχει η επιλογή τους στη ζωή των ατόμων που ανήκουν σε μειονοτικές κοινωνικές ομάδες.
Όλοι μαζί πρέπει να εργαστούμε για να διατηρήσουμε ζωντανό το πνεύμα της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για να προστατεύσουμε όσα έχουμε επιτύχει από το 1948. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι πολυτέλεια. Ήταν και θα παραμείνουν επιτακτική ανάγκη για τη διεθνή μας κοινότητα στο σύνολό της.
Σας ευχαριστώ».
Στη συνέχεια, η κυρία Σακελλαροπούλου είχε συνάντηση με τον κύριο Türk και παρακάθησε στο γεύμα που παρέθεσε ο Ύπατος Αρμοστής για τους Αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.
Την κυρία Σακελλαροπούλου συνοδεύει ο Υφυπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κώτσηρας.
