Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας ανακοίνωσε ότι ανακαλεί τους πρεσβευτές της χώρας στις ΗΠΑ και την Αυστραλία για διαβουλεύσεις.

Αφορμή για την ανάκληση των διπλωματών ήταν η «εξαιρετικής σοβαρότητας» ανακοίνωση της συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ Ουάσινγκτον, Λονδίνου και Καμπέρας, που οδήγησε στην ακύρωση, εκ μέρους της Αυστραλίας, της σύμβασης για την προμήθεια υποβρυχίων από τη Γαλλία, είπε ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν.

«Κατόπιν αιτήματος του προέδρου της Δημοκρατίας, αποφάσισα να ανακαλέσω αμέσως στο Παρίσι για διαβουλεύσεις τους δύο πρεσβευτές μας στις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Αυτή η ασυνήθιστη απόφαση δικαιολογείται από την ασυνήθιστη σοβαρότητα των ανακοινώσεων που έγιναν στις 15 Σεπτεμβρίου από την Αυστραλία και τις ΗΠΑ», πρόσθεσε στην ανακοίνωσή του ο υπουργός.

Αιφνιδιασμό προκάλεσε στην Ευρωπαϊκή Ένωση η τριμερής αμυντική συμφωνία AUKUS που υπεγράφη ανάμεσα σε Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία και Αυστραλία ως ανάχωμα στον κινεζικό επεκτατισμό.

Η εν λόγω συμμαχία, προβλέπει μεταξύ άλλων την παράδοση αμερικανικών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία και ακυρώνει την αντίστοιχη σύμβαση που είχε υπογράψει η Αυστραλία με τη Γαλλία, προκαλώντας την οργή της δεύτερης.

Η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Ουάσινγκτον Λένα Αργύρη μετέδωσε ότι στόχος της αμερικανικής πρωτοβουλίας, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, είναι η διατήρηση της σταθερότητας και της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή του Ινδοειρηνικου, στην οποία στρέφεται πια όλο το στρατηγικό ενδιαφέρον και η προσοχή της Ουάσιγκτον.

«Θεωρούν εδώ στην αμερικανική πρωτεύουσα ότι η επεκτατικότητα και η παρεμβατικότητα της Κίνας πρέπει να ανακοπεί με κάθε δυνατό τροπο και ρίχνουν όλο το βάρος στην δημιουργία πανίσχυρων συμμαχιών για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Πρέπει να σας πω ότι αυτή η εξέλιξη συνδέεται άμεσα με την απόφαση για αποχώρηση από το Αφγανιστάν και την σταδιακή απεμπλοκη από τα πολλά ενεργά μέτωπα της Μέσης Ανατολής και δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αίθρια εδώ στην Ουάσιγκτον καθώς οι διαπραγματεύσεις και οι ζυμώσεις ήδη ήταν σε εξέλιξη πολλούς μήνες», είπε.

Η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στο Λονδίνο, Ευδοξία Λυμπέρη μετέδωσε ότι η συμφωνία AUKUS αποτιμάται από την κεντρική κυβέρνηση ως κέρδος του Brexit για τον βρετανικό λαό.

«Οι αναλυτές λένε ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη στρατηγική συμμαχία εδώ και 75 χρόνια που ενισχύει παγκοσμίως το Ηνωμένο Βασίλειο. O υπ. Άμυνας Ουάλας επιμένει ότι η συμμαχία αφορά πρώτα και κύρια την υποστήριξη της Αυστραλίας στην απόκτηση νέων υποβρυχίων πυρηνικής ενέργειας. Η συμμαχία δεν έχει σκοπό αντιπαράθεσης με την Κίνα είπε πολλές φορές ο Βρετανός πρωθυπουργός στην Βουλή, ωστόσο η Aukus εδώ θεωρείται ευθεία απάντηση στον επεκτατισμό και την επιθετικότητα της Κίνας στη Νότια Θάλασσα και εναντίον της Ταϊβάν. Η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ είναι τώρα «αχώριστοι εταίροι» σε ένα πρότζεκτ που θα διαρκέσει δεκαετίες, σημείωσε ο πρωθυπουργός. Η συμφωνία Aukus δεν έχει βλάψει τις σχέσεις με τη Γαλλία επιμένει το Λονδίνο. Η διαφορά είναι μεταξύ Αυστραλίας και Γαλλίας», σημείωσε.

Η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στο Παρίσι, Θωμαΐς Παπαϊωάννου μετέδωσε ότι το Παρίσι φαίνεται να αιφνιδιάστηκε από την ανακοίνωση.

«”Μοιάζει με αυτό που έκανε ο Trump” δήλωσε θυμωμένος ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Jean-Yves Le Drian. Ο ίδιος που είχε διαπραγματευτεί την συμφωνία το 2016 ως Υπουργός Άμυνας. Η νυν υπουργός Άμυνας, Florence Parly, παραδέχεται απερίφραστα ότι “δεν έχουμε ψευδαισθήσεις για τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι ΗΠΑ στους συμμάχους τους”. Η ναυπηγική εταιρεία Naval Group κάνει λόγο για “μεγάλη απογοήτευση”. Αντιπροσώπευε 10%του τζίρου της σε βάθος 50 ετών. Οι ρήτρες αποζημίωσης ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και ήδη η Αυστραλία έχει ξοδεψει πολλά στην υλοποίηση της πρώτης φάσης της σύμβασης που το τωρινό κόστος ανέρχεται σε 90 δις ευρώ» είπε σχετικά.

Η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στις Βρυξέλλες, Ειρήνη Ζαρκαδούλα μετέδωσε ότι είναι η δεύτερη φορά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, μετά το Αφγανιστάν, που ουσιαστικά η ΕΕ «αδειάστηκε».

«Όπως ανέφερε ευρωπαϊκή πηγή στην ΕΡΤ, οι μονομερής απόφαση για την οποία όχι συμβουλή δεν ζητήθηκε δεν υπήρχε καν ενημέρωση, προκαλεί ανησυχία, ενώ κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη να μην εξαρτάται η ΕΕ από άλλους. Μάλιστα, όπως τόνισε από τη μία η οι ΗΠΑ λένε ότι είμαστε πιο κοντά με την ΕΕ, από την άλλη προχωρούν κατά μόνας. Το όλο κλίμα που έχει δημιουργηθεί κάνει ακόμη πιο έντονη την ανάγκη για συσπείρωση των κρατών μελών έτσι να οργανωθούν και να υπάρξει απάντηση με πράξεις» υπογράμμισε σχετικά.

Παράλληλα και η Κίνα κατήγγειλε την «εξαιρετικά ανεύθυνη» πώληση πυρηνοκίνητων αμερικανικών υποβρυχίων στην Αυστραλία, στο πλαίσιο μιας νέας σύμπραξης στην οποία περιλαμβάνεται και το Ηνωμένο Βασίλειο.

«Η συνεργασία ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Αυστραλία στα πυρηνικά υποβρύχια υπονομεύει σοβαρά την περιφερειακή ειρήνη και την περιφερειακή σταθερότητα, εντείνει την κούρσα των εξοπλισμών και θέτει σε κίνδυνο τις διεθνείς προσπάθειες μη διάδοσης των πυρηνικών», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος της κινεζικής διπλωματίας Ζάο Λιζιάν.

Ο ίδιος κατηγόρησε τις τρεις χώρες ότι επιδεικνύουν «ψυχροπολεμική νοοτροπία» και ότι χρησιμοποιούν το πυρηνικό όπλο για γεωπολιτικούς σκοπούς.

Ενώ οι σχέσεις του Πεκίνου με την Καμπέρα είναι τεταμένες εδώ και ενάμισι χρόνο, ο Ζάο θεώρησε πως η απόκτηση αμερικανικών υποβρυχίων αντιβαίνει στις δεσμεύσεις της Αυστραλίας όσον αφορά τη μη διάδοση των πυρηνικών.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες επιδιώκουν να ενισχύσουν σε όλα τα επίπεδα τις συμμαχίες τους έναντι της Κίνας, ανακοίνωσαν χθες, Τετάρτη, με την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο μία ευρεία σύμπραξη ασφαλείας στη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού που ονομάσθηκε AUKUS και περιλαμβάνει την παράδοση πυρηνικών υποβρυχίων στην Καμπέρα.

Άμεση συνέπεια αυτής της θεαματικής ανακοίνωσης: η Αυστραλία ακύρωσε ένα γιγαντιαίο συμβόλαιο με τη Γαλλία για την παράδοση συμβατικών υποβρυχίων.

Η Κίνα δεν κατονομάζεται στην κοινή ανακοίνωση των ηγετών της Αυστραλίας, των ΗΠΑ και της Βρετανίας, στην οποία γίνεται λόγος για την «ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιφέρεια του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού». Όμως δεν υπάρχει αμφιβολία πως η νέα συμμαχία έχει κατ’ αρχάς στόχο την αντιμετώπιση των περιφερειακών φιλοδοξιών του Πεκίνου.

Ο Τζο Μπάιντεν επαναλαμβάνει από τότε που εξελέγη πως σκοπεύει να αντιπαρατεθεί με την Κίνα, όπως και ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά με πολύ διαφορετικό τρόπο, χωρίς να κλειστεί σε μια μετωπική σύγκρουση

Με προβολή στρατιωτικής ισχύος προς την Ταϊβάν και με την επιστράτευση του μεγαλύτερου όπλου της, της ελκτικής δύναμης που ασκεί η γιγαντιαία οικονομία της, απάντησε η Κίνα στη νεοπαγή στρατιωτική συμμαχία ΗΠΑ – Βρετανίας – Αυστραλίας (AUKUS), που στρέφεται εναντίον της.

Σύμφωνα με το υπουργείο Αμυνας της Ταϊβάν, δέκα κινεζικά πολεμικά αεροπλάνα πέταξαν στον εναέριο χώρο της νήσου, για να αναχαιτισθούν από δικά της αναγνωριστικά αεροπλάνα. Το επεισόδιο ήρθε μία ημέρα αφότου η Ταϊβάν ανακοίνωσε αύξηση αμυντικών δαπανών κατά 8,7 δισ. δολ. στην πενταετία..

Στο μεταξύ, η αιφνιδιαστική ανακοίνωση της τριμερούς συνεργασίας προκάλεσε γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς που ήρθαν για να μείνουν.

Βλέπε και

Με τα μάτια στραμμένα στις Βρυξέλλες και τη Γενεύη

Αφγανιστάν – Η σημασία της απόσυρσης των ΗΠΑ και οι κίνδυνοι για την Ελλάδα

Αναζητείται ο Δεινόστρατος των Βαλκανίων

H Θράκη και οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν

Τα «μαλακά σύνορα» της καρδιάς μας απειλούν τον ΤΑΡ;

ΤΑP(ι) και ψύχραιμοι εν όψει μιας «Νέας Γιάλτας»;