Χρ. Σταϊκούρας: Στην “καρδιά” της ενεργειακής κρίσης η οικονομία αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς

26 Σεπτεμβρίου 202220:57
Χαιρετισμός του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στην εκδήλωση του “Economist” με θέμα “Sustainable finance in uncertain times”
Κυρίες και Κύριοι,
Είναι ιδιαίτερη χαρά μου που συμμετέχω στη σημερινή εκδήλωση του Economist.
Μια εκδήλωση που εστιάζει σε δύο από τα πλέον επίκαιρα θέματα των ημερών μας: αυτά της βιωσιμότητας και της αβεβαιότητας.
Θέματα που συνδέονται στενά, καθώς η βιωσιμότητα αποτελεί «κλειδί» για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας.
Αβεβαιότητα η οποία στις μέρες μας είναι διάχυτη, καθώς έχουμε, πλέον, συμπληρώσει 2,5 χρόνια αλλεπάλληλων και εξωγενών κρίσεων, σε κοινωνικό, οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Κρίσεις που, μεταξύ άλλων, πλήττουν σημαντικά την παγκόσμια, και κυρίως την ευρωπαϊκή, οικονομία.
Σ’ αυτή την τόσο ταραχώδη περίοδο, η Ελλάδα ανταποκρίθηκε στις πολλαπλές προκλήσεις, με ταχύτητα, υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα, προωθώντας μεταρρυθμίσεις και διαρθρωτικές αλλαγές, υλοποιώντας το κυβερνητικό της πρόγραμμα, αναβαθμίζοντας, εκσυγχρονίζοντας και ισχυροποιώντας – πολυεπίπεδα – τη χώρα.
Τα θετικά αποτελέσματα αυτής της συνεχούς προσπάθειας αποτυπώνονται στην πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Ελληνική οικονομία, η οποία στέκεται όρθια, πιο ισχυρή, πιο ανθεκτική, πιο εξωστρεφής.
Ελληνική οικονομία, η οποία εκπέμπει ασφάλεια, σταθερότητα και αυτοπεποίθηση, όπως αποδεικνύουν τα εξής δεδομένα:
 
1ον. Το ΑΕΠ αυξάνεται ισχυρά.
Στην «καρδιά» της ενεργειακής κρίσης, η οικονομία αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, σχεδόν διπλάσιους του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Η εκτίμηση αναθεωρείται ανοδικά, στο 5,3% για το 2022, από αρχική εκτίμηση 3,1%.
Την ίδια περίοδο, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος εκτιμάται στο 3,1%.
Με τα σημερινά δεδομένα, το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να διαμορφωθεί περίπου στα 210 δισ. ευρώ το 2022 και στα 220 δισ. ευρώ το 2023!
 
2ον. Η ανάπτυξη στηρίζεται και στην εντυπωσιακή αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών.
Εφέτος, εκτιμάται ότι, σε συνέχεια της περυσινής – και σε επίπεδα ρεκόρ – χρονιάς, θα έχουμε νέα ιστορική επίδοση στις άμεσες ξένες επενδύσεις και τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.
Ειδικότερα:
Οι άμεσες ξένες επενδύσεις ανήλθαν στα 5 δισ. ευρώ το 2021, καταγράφοντας την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας εικοσαετίας.
Η ανοδική πορεία συνεχίζεται το 2022, αφού το 1ο εξάμηνο αυτές έχουν ξεπεράσει το 90% του προηγούμενου έτους.
Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στο 41% του ΑΕΠ το 2021, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με τα προ οικονομικής κρίσης επίπεδα.
Σήμερα η Ελλάδα εξάγει περισσότερο από τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ έχει αυξήσει εντυπωσιακά τις εξαγωγές σε αγαθά υψηλής τεχνολογίας.
 
3ον. Η ανεργία συρρικνώνεται.
Έχοντας υποχωρήσει περίπου 6 μονάδες, σε σχέση με το 2019, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών, με σημαντικότερη μείωση του επιπέδου ανεργίας των νέων και των γυναικών.
 
4ον. Τα «κόκκινα» δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών μειώθηκαν σημαντικά.
Διαμορφώθηκαν, στο τέλος του 1ου εξαμήνου του 2022, στα 14,8 δισ. ευρώ, ή στο 10% του συνόλου των δανείων, από 75,3 δισ. ευρώ, ή 44% του συνόλου, τον Ιούνιο του 2019.
 
5ον. Το κύρος και η αξιοπιστία της χώρας ενισχύονται.
Η χώρα εξήλθε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, προπλήρωσε το σύνολο των δανείων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αναβαθμίστηκε 11 φορές τα τελευταία τρία χρόνια – 4 εξ αυτών μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία –, επέστρεψε στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και προσεγγίζει την επενδυτική βαθμίδα.
 
Εν κατακλείδι, μέσα σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας, υψηλού και επίμονου πληθωρισμού, υψηλών πληθωριστικών προσδοκιών, και μετά από μια επώδυνη δεκαετία συρρίκνωσης, η χώρα – χάρη στη σκληρή δουλειά πολιτών και πολιτείας – πέτυχε αλματώδη πρόοδο, θέτοντας ισχυρά αναχώματα απέναντι στους κλυδωνισμούς.
Κλυδωνισμοί, οι οποίοι, όμως, δεν έχουν κοπάσει και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει, με ακρίβεια, πόσο θα κρατήσουν οι εξωγενείς αιτίες που τους προκαλούν.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, τόσο σε εθνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η ακολουθούμενη πολιτική πρέπει να απαντά στις περιστάσεις και τις ανάγκες του σήμερα, με αμεσότητα, αποτελεσματικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και, ταυτοχρόνως, δημοσιονομική σύνεση, υπευθυνότητα και διορατικότητα, ώστε να μην υποθηκεύσουμε το αύριο της χώρας μας.
Στο πλαίσιο αυτό, καίρια είναι η σημασία της χάραξης και εφαρμογής πολιτικών που προάγουν τη βιωσιμότητα.
 
Κυρίες και Κύριοι,
Η έννοια της βιωσιμότητας – στο πλαίσιο και της μακράς περιόδου παγκόσμιας αβεβαιότητας και αστάθειας – έχει αναδυθεί στο επίκεντρο της διεθνούς πολιτικής ατζέντας.
Η Ευρώπη έχει μάλιστα θέσει, ως κεντρικό στόχο, την επίτευξη της «ανταγωνιστικής βιωσιμότητας», επιδιώκοντας τη στροφή προς ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο.
Ένα αναπτυξιακό μοντέλο που περιγράφεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και έχει, ως κεντρικό πυλώνα, τη λεγόμενη «δίδυμη» πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Στο πλαίσιο αυτό, η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιώσιμη χρηματοδότηση είναι «κλειδί»: σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας απαιτεί, έως το 2030, την αύξηση του ετήσιου ύψους επενδύσεων κατά 520 δισ. ευρώ.
Είναι, λοιπόν, απαραίτητο, ιδιαίτερα στο σημερινό περιβάλλον αβεβαιότητας, να εστιάσουμε στην υιοθέτηση πολιτικών, μεταρρυθμίσεων και εργαλείων που θα προωθήσουν τις απαραίτητες αυτές βιώσιμες επενδύσεις.
Η Ελληνική Κυβέρνηση στηρίζει έμπρακτα την κοινή αυτή ευρωπαϊκή στόχευση, έχοντας εξαρχής θέσει τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο των πολιτικών μας προτεραιοτήτων.
Για τη μετάβαση όμως στο νέο αυτό βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο που επιδιώκουμε, είναι απαραίτητο να συμμετάσχουν – δημιουργικά – όλες οι παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας και της οικονομίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Οικονομικών, με γνώμονα την έγκαιρη και αποτελεσματική μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, σχεδιάζει και υλοποιεί δράσεις και πολιτικές που εδράζονται σε 4 πυλώνες.
 
1ος Πυλώνας: Εκσυγχρονίζουμε το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης.
Με τον ν. 4706, ήδη από το 2020 – και εν μέσω της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης – ενισχύσαμε τη διαφάνεια και τη βιώσιμη εταιρική ανάπτυξη, αναμορφώνοντας το θεσμικό πλαίσιο Εταιρικής Διακυβέρνησης των Ανωνύμων Εταιρειών και της Αγοράς Κεφαλαίου.
Την προηγούμενη εβδομάδα επεκτείναμε αυτό το πλαίσιο και στις ΔΕΚΟ.
 
2ος Πυλώνας: Πετυχαίνουμε οικονομική μεγέθυνση που στηρίζεται και στη βιωσιμότητα.
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εστιάζει στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, τομείς που αντιπροσωπεύουν – αθροιστικά – το 57% του συνολικού προϋπολογισμού.
Πρόσφατο δείγμα αποτελεί η νομοθέτηση της χορήγησης κινήτρου προσαυξημένης έκπτωσης κατά 100% σε δαπάνες μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αφορούν την πράσινη οικονομία, την ενέργεια και την ψηφιοποίηση.
 
3ος Πυλώνας: Σχεδιάζουμε νέες στρατηγικές ενίσχυσης της βιώσιμης χρηματοδότησης, με έμφαση στην Κεφαλαιαγορά.
Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο υλοποίησης δύο σημαντικών έργων τεχνικής βοήθειας, προωθούμε:
  • την ανάδειξη και υιοθέτηση εργαλείων δημόσιας πολιτικής για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού προς την πράσινη μετάβαση, και
  • την κατάρτιση στρατηγικής για τη συνολική αναβάθμιση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, προκειμένου αυτή να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις νέες διεθνείς συνθήκες.
 
4ος Πυλώνας: Προωθούμε παραγωγικές συνεργασίες μεταξύ Κυβέρνησης, Εποπτικών Αρχών και Τραπεζικού Τομέα.
Για τον σκοπό αυτό, το Υπουργείο Οικονομικών, τον Μάρτιο του 2022, προχώρησε στη σύσταση Ομάδας Εργασίας για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση και την Πράσινη Οικονομική Μετάβαση.
Η Ομάδα – στην οποία συμμετέχουν η Τράπεζα της Ελλάδος, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών καθώς και έγκριτοι πανεπιστημιακοί και εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα – εργάζεται με στόχο τη χορήγηση κατευθύνσεων για την αποτελεσματική ενσωμάτωση της διάστασης της βιωσιμότητας στην οικονομική πολιτική και το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
 
Κυρίες και Κύριοι,
Οι συνθήκες αβεβαιότητας που μας περιβάλλουν, συνεπάγονται ένα πλαίσιο με πολλαπλές και πολυδιάστατες προκλήσεις.
Δημιουργούν, όμως, και ευκαιρίες.
Τα τρία τελευταία χρόνια, και ενώ οι κρίσεις τείνουν να γίνουν η νέα κανονικότητα, η ελληνική οικονομία έχει επιτύχει επιδόσεις που εκπλήσσουν ευχάριστα.
Επιδόσεις που χτίζουν εμπιστοσύνη, δημιουργούν «αναχώματα», καλλιεργούν βάσιμες προσδοκίες και δημιουργούν θετικές προοπτικές απέναντι στους κλυδωνισμούς των απρόβλεπτων εξωγενών εξελίξεων.
Μέσα από τη συστηματική υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, την κινητοποίηση παραγωγικών και βιώσιμων επενδύσεων και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, με συνοχή, σύνεση και ομοψυχία, είμαι ρεαλιστικά αισιόδοξος ότι η Ελλάδα μπορεί – και θα καταφέρει – να μεταβεί σε ένα περιβάλλον υψηλής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης και ευημερίας, για το σύνολο της κοινωνίας.

Αρθρογράφος