Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Με το μέγεθος της καταστροφής να ξεπερνάει τους φόβους μας, στην ελληνική πλευρά του Παπικίου επικρατεί μία περίεργη σιωπή, τόσο για τα αίτια που προκάλεσαν την φωτιά όσο και για την ολιγωρία των τοπικών αρχών και της διοίκησης της ΠΑΜΘ, με αποτέλεσμα να κατευθυνόμαστε προς το ΕΙΚΟΣΤΟ (20ό) ΕΙΚΟΣΙΤΕΤΡΑΩΡΟ με την φωτιά, που ξεκίνησε στις 22 Οκτωβρίου, να μην έχει ελεγχθεί ακόμη .

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πυροσβεστικού Σώματος, με το μεγαλύτερο τμήμα της περιμέτρου της πυρκαγιάς να έχει ελεγχθεί, στην περιοχή και σήμερα επιχειρούν 320 πυροσβέστες με 31 υδροφόρα οχήματα, 20 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, με τη συνδρομή του Ελληνικού Στρατού και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με μηχανήματα έργου για τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών.

Στην βουλγαρική πλευρά, 311 άτομα συμμετείχαν στις επιχειρήσεις κατάσβεσης στη Βεϊκάτα του Δήμου Κίρκοβο μεταξύ των οποίων 32 στρατιωτικοί, 185 δασικοί υπάλληλοι και 62 πυροσβέστες. Πολύτιμη η παρουσία των υπολοίπων εθελοντών και κυνηγών που συμμετείχαν στην κατάσβεση κατά μήκος των βουλγαροελληνικών συνόρων μιας φωτιάς που αναπτύσσεται σε ένα ευρύ μέτωπο 20+ χλμ

Με βάση τα διανυσματικά δεδομένα που εκδόθηκαν από το Copernicus Emergency Mapping Service (EMS), η συνολική καμένη έκταση μέχρι το Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 08:43 ήταν 20.162 στρέμματα. Από τη -μέχρι τις 5/11- συνολική καμένη έκταση τα 16.960 στρέμματα αντιστοιχούσαν στην Ελλάδα και τα 3.202 στρέμματα στη Βουλγαρία.

Στο συνημμένο αρχείο εικόνας που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ διακρίνεται η περίμετρος της καμένης έκτασης που αντιστοιχεί στην Ελλάδα (μπλε περίγραμμα) και στη Βουλγαρία (πράσινο περίγραμμα), σύμφωνα με τα διανυσματικά δεδομένα του Copernicus EMS στις 5/11/2022.

Παπίκιο Όρος: Η δορυφορική εικόνα της καμένης έκτασης – 17000 στρέμματα κάηκαν στην Ελλάδα

Η επίσημη εκδοχή για τις ιδιαιτερότητες κατάσβεσης

Ο Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Παπαγεωργίου και ο εκπρόσωπος τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος Αντιπύραρχος Βασίλης Βαθρακογιάννης περιγράφουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πυρκαγιάς και πως αυτά αυξάνουν σημαντικά το βαθμό δυσκολίας κατάσβεσής της, παρά το γεγονός ότι έχει ελεγχθεί στο μεγαλύτερο μέρος της περιμέτρου εντός του ελλαδικού χώρου, καθώς τις τελευταίες ημέρες έχει περάσει και στη γείτονα Βουλγαρία, με την οποία όπως επισημαίνουν υπάρχει άμεση συνεργασία όπως αυτή νομοθετικά ορίζεται για τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το γεγονός ότι η πυρκαγιά είναι έρπουσα σε συνδυασμό με τη μορφολογία της περιοχής η οποία είναι δυσπρόσιτη, δύσβατη, με μεγάλες κλίσεις και με έλλειψη δρόμων καθώς πρόκειται για μη διαχειριζόμενο δάσος, είναι τα δύο μεγάλα προβλήματα που δυσχεραίνουν την πρόσβαση εναέριων και επίγειων δυνάμεων κατάσβεσης στις εστίες της φωτιάς, διευκρινίζει ο κ. Παπαγεωργίου.

Περίπου στις 12.20 της 22ας Οκτωβρίου ειδοποιήθηκε το Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής για τη φωτιά σε ένα μη διαχειριζόμενο δάσος, με πολύ έντονο ανάγλυφο, με πολύ έντονες κλίσεις, χωρίς οδικό δίκτυο για άμεση πρόσβαση, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος, αντιπύραρχο Βασίλη Βαθρακογιάννη.

«…Είναι μια πυρκαγιά που μας απασχολεί πάρα πολύ γιατί είναι πάρα πολλές οι μέρες που έχουν περάσει από τις 22 του Οκτωβρίου…Τίποτα δεν αφέθηκε στην τύχη από την πρώτη στιγμή. Το θέμα είναι η δυσκολία στην πρόσβαση», δηλώνει συμπληρώνοντας πως εκτός από τις ισχυρές πυροσβεστικές δυνάμεις έχει μεταβεί στο σημείο και ένα μικρό συντονιστικό κέντρο με την κωδική ονομασία «Μυρτώ», ενώ για την αξιολόγηση της εξέλιξης της πυρκαγιάς χρησιμοποιούνται και συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, λόγω των δύσκολων τοπογραφικών χαρακτηριστικών ήταν άμεση η κινητοποίηση των εναέριων μέσων τα οποία ωστόσο εξαιτίας των προαναφερθέντων ιδιαιτεροτήτων της μορφολογίας της περιοχής, πραγματοποιούν ρίψεις νερού από πολύ ψηλά καθυστερώντας απλά την εξέλιξη της πυρκαγιάς χωρίς δυνατότητα άμεσης κατάσβεσης.

Ο ίδιος διευκρινίζει ότι τα εναέρια μέσα δεν σβήνουν τη φωτιά αλλά μειώνουν την έντασή της προκειμένου να την προσεγγίσουν οι επίγειες δυνάμεις, στην δε έρπουσα «η βουτιά μέσα στη χαράδρα είναι κίνδυνος για την πτήση, τον πιλότο και το αεροσκάφος».

Οι ιδιαιτερότητες της επιχείρησης κατάσβεσης

Το γεγονός ότι η πυρκαγιά είναι έρπουσα σε συνδυασμό με τη μορφολογία της περιοχής η οποία είναι δυσπρόσιτη, δύσβατη, με μεγάλες κλίσεις και με έλλειψη δρόμων καθώς πρόκειται για μη διαχειριζόμενο δάσος, είναι τα δύο μεγάλα προβλήματα που δυσχεραίνουν την πρόσβαση εναέριων και επίγειων δυνάμεων κατάσβεσης στις εστίες της φωτιάς, διευκρινίζει ο κ. Παπαγεωργίου στο ΑΠΕ.

Εξηγεί πως η αναχαίτιση της έρπουσας πυρκαγιάς η οποία καίει τον υπόροφο του δάσους, επιτυγχάνεται μέσω της απομάκρυνσης της καύσιμης ύλης από τα πεζοπόρα τμήματα με χρήση σκαπτικών εργαλείων, σημειώνοντας πως η προσέγγιση των συγκεκριμένων εστιών λόγω της μη ύπαρξης δρόμων καθίσταται δύσκολη. Επίσης, οι μεγάλες κλήσεις της πληγείσας περιοχής, οι οποίες σύμφωνα με τον Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας μπορεί να φτάνουν και τις 50-60 μοίρες επιτείνουν τη δυσκολία ως προς τις ρίψεις νερού από τα εναέρια μέσα. «Όταν ξαφνικά από ένα υψόμετρο 500-600 μέτρων πρέπει να φτάσεις στα 1100-1200 μέτρα αντιλαμβάνεστε την επικινδυνότητα για τα εναέρια μέσα…», αναφέρει χαρακτηριστικά υπογραμμίζοντας ότι προτεραιότητα του όλου σχεδιασμού είναι η ασφάλεια του συνόλου των δυνάμεων που επιχειρούν.

Η εξέλιξη της πυρκαγιάς

«Το μεγαλύτερο κομμάτι της περιμέτρου αυτή τη στιγμή έχει ελεγχθεί. Μένει ένα κομμάτι το οποίο είναι σε μεγάλη κλίση και πάρα πολύ δύσβατο ανατολικά απ’ το Χιονόρεμα όπου από χθες γίνεται προσπάθεια προσέγγισης από τις δυνάμεις μέσω του Καταφυγίου, το σημείο στο οποίο φτάνει ο δρόμος. Από εκεί και πέρα έχουν κάνει μία ζώνη και προσπαθούν με τα μηχανήματα έργου της Περιφέρειας και του Στρατού να τη σταματήσουν», αναφέρει ο Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας εκτιμώντας ότι θα καταστεί δυνατή άμεσα η προσέγγιση και ο έλεγχος από τις επίγειες δυνάμεις της συγκεκριμένης περιοχής.

Επισημαίνει ότι «δεν απειλείται, ούτε απειλήθηκε κάτι (σ.σ.κατοικημένες περιοχές). Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι να μην επεκταθεί η πυρκαγιά δυτικά προς Βροντή και Πόα, όπου υπήρχε ένα κομμάτι τεχνητών αναδασώσεων αλλά και ανατολικά…Από την αρχή δόθηκε βάρος στο Ανατολικό και Δυτικό κομμάτι. Στο Δυτικό καταφέραμε τον έλεγχο της πυρκαγιάς και την ορειοθέτησή της και τώρα όλη η προσπάθεια εστιάζεται στο Χιονόρεμα μία πάρα πολύ δύσκολη περιοχή». Αναφέρει πως κατά την παρουσία του στο Παπίκιο τις προηγούμενες ημέρες και στη διάρκεια πτήσης με ελικόπτερο πάνω από την πυρκαγιά διαπιστώθηκε πως η φωτιά πέρασε τη γραμμή των συνόρων και μπήκε στη Βουλγαρία, εξηγώντας πως η πορεία προς τη γείτονα ήταν αναπόφευκτη λόγω της ανυπαρξίας οδικού δικτύου. «Ήταν ανθρωπίνως αδύνατο να το αποφύγουμε γιατί δεν υπάρχει πουθενά οδικό δίκτυο. Είναι πάρα πολύ απόκρημνη η οριογραμμή οπότε πέρασε στη Βουλγαρία», σημειώνει χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας πως από την πρώτη στιγμή υπάρχει επικοινωνία και άριστη συνεργασία με τη γείτονα.

Η ολιγωρία της Πολιτικής Προστασίας και των τοπικών αρχών

Σε τηλεοπτική συνέντευξή του στο Ανατρεπτικό Δελτίο , ο κ. Παν. Χαλβατζής, Πρόεδρος του Κυνηγετικού Συλλόγου Κομοτηνής εξέφρασε την βεβαιότητα για το πώς προκλήθηκε η φωτιά στο Παπίκιο, η ενδέκατη στη σειρά από όσες ξέσπασαν στην περιοχή την προηγούμενη περίοδο, συνδέοντάς την με τους εκατοντάδες παρατύπων μεταναστών , που πιεζόμενοι από τους Βουλγάρους, χρησιμοποιούν τα περάσματα των διακινητων στην Ελλάδα.

Τα βόρεια σύνορά μας είναι αθωράκιστα , τόνισε ο κ. Παν. Χαλβατζής, καθώς οι υποστελεχωμένες υπηρεσίες δεν επαρκούν για την επιτήρηση της περιοχής. σε αντίθεση με τα ανατολικά σύνορά μας στον Έβρο.

Η υποτίμηση του κινδύνου της πυρκαγιάς, η ολιγωρία της Πολιτικής Προστασίας αλλά και των τοπικών αρχών αλλά και η “κώφευση” στις εκκλήσεις του τοπικού κλιμακίου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας από τις 22/10-31/10/2022 για να συμμετάσχουν σε επιχειρήσεις κατάσβεσης τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης, ΚΑΘΩΣ ΑΚΟΜΗ ΔΕΝ ΕΙΧΕ ΛΗΞΕΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΟΥΣ .

Ο κ. Παν. Χαλβατζής αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στον ΓΓ Πολιτικής Προστασίας κ. Βασίλη Παπαγεωργίου που σε μία σύντομη παρουσία του στην Κομοτηνής, στις 4/11 ανακοίνωσε στους -προφανώς εκπλήκτους- συνομιλητές του ότι έχει λήξει η σύμβαση με τα εναέρια πυροσβεστικά μέσα.

Ευρ. Στυλιανίδης: Οι πυρκαγιές οφείλονται σε φωτιές που ανάβουν μετανάστες στα περάσματα