Covid19: Μεταλλάξεις και εμβόλια

21 Ιουνίου 202108:33

Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Καθώς το νέο πολύ μολυσματικό στέλεχος του ιού SARS-CoV-2 Δέλτα συνεχίζει να κυριαρχεί στην Ινδία και εμφανίζεται και σε άλλα κράτη, οι ειδικοί υγείας επισημαίνουν την αξία του ολοκληρωμένου εμβολιασμού, δηλαδή να έχει λάβει κάποιος και τις δύο δόσεις.

Σε μία μελέτη που διενεργήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρατηρήθηκε ότι μία δόση του εμβολίου της εταιρείας Pfizer δίδει ασφάλεια της τάξης του 33% έναντι στο νέο ινδικό στέλεχος, που ονομάστηκε Β.1.617.2, ενώ μετά από δύο δόσεις η προστασία που παρέχει το εμβόλιο φτάνει το 88%.

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα:

  • Ήδη με βάση τα δεδομένα αυτά στη Βόρεια Ιρλανδία η απόσταση μεταξύ των δύο δόσεων του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca έχει μειωθεί σε 8 από 10-12 εβδομάδες. Δεν έχουν διενεργηθεί ακόμη μελέτες που να μελετούν την αποτελεσματικότητα του μονοδοσικού εμβολίου της εταιρείας Johnson & Johnson και το εμβόλιο της εταιρείας Moderna.
  • Ο αριθμός των θανάτων στην Ινδία ημερησίως που κυριαρχεί το συγκεκριμένο στέλεχος άγγιξε τις 6000.
  • Το στέλεχος αυτό εμφανίζει έντονα συμπτώματα, όπως κοιλιακό άλγος, ναυτία, εμέτους, απώλεια όρεξης, απώλεια ακοής και αρθραλγίες, και σπάνια θρόμβους που μπορεί να οδηγήσουν και σε γάγγραινα.
  • Η Ινδία είναι δεύτερη στον κόσμο σε κρούσματα COVID-19 με 29 εκατομμύρια κρούσματα, μετά τις ΗΠΑ με 33,4 εκατομμύρια, και τρίτη σε θανάτους λόγω COVID-19 με 355000 θανάτους, μετά τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία με 598000 και 479000 θανάτους αντίστοιχα.
  • Το νέο στέλεχος Δέλτα είναι το επικρατών στέλεχος τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο καθώς φαίνεται να ευθύνεται για το 91% των νέων κρουσμάτων.
  • Τα μέχρι τώρα δεδομένα υποστηρίζουν ότι το στέλεχος αυτό είναι 40-60% πιο μεταδοτικό από το στέλεχος Άλφα Β.1.1.1.7, που επικρατούσε έως τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο.
  • Με βάση τα δεδομένα αυτά οι ειδικοί επισημαίνουν τη σημασία της ολοκλήρωσης του εμβολιασμού.

Η μετάλλαξη Δ’ προκαλεί ανησυχίες στη Γερμανία

Πάνω από το 50% των Γερμανών έχουν εμβολιαστεί τουλάχιστον με μια δόση, ενώ το 29,6% και με τις δύο δόσεις εμβολίων κατά του κορωνοϊού. Σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο ο υπουργός Υγείας Γενς Σπαν ανακοίνωσε ότι τις επόμενες εβδομάδες η Γερμανία θα διαθέτει αρκετές ποσότητες εμβολίων για ολόκληρο τον πληθυσμό της χώρας. Όπως διαβεβαίωσε, η αποτυχία της γερμανικής εταιρείας Curevac να αναπτύξει αποτελεσματικό εμβόλιο δεν πρόκειται να έχει επιπτώσεις στην καμπάνια του εμβολιασμού. Ο υπουργός τόνισε, ότι η σημασία του εμβολιασμού σχετίζεται και με την εξάπλωση της πολύ πιο μεταδοτικής μετάλλαξης Δ’ του κορωνοϊού, που για πρώτη φορά εντοπίστηκε στην Ινδία. Το ζήτημα δεν είναι αν, αλλά πότε και κάτω από ποιες συνθήκες η μετάλλαξη Δ’ θα γίνει το κυρίαρχο στέλεχος του κορωνοϊού και στη Γερμανία.

Στην ίδια συνέντευξη τύπου, ο πρόεδρος του κρατικού επιδημιολογικού Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ, Λόταρ Βίλερ, παρέπεμψε στην κατάσταση που επικρατεί στη Μεγάλη Βρετανία τον Μάιο, όπου είχαν καταργηθεί τα περισσότερα περιοριστικά μέτρα, ενώ είχε ήδη εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις το 30% του πληθυσμού. Λόγω της γρήγορης μετάδοσης της μετάλλαξης Δ’ τα κρούσματα κορωνοϊού αυξήθηκαν θεαματικά, με αποτέλεσμα να επιβληθούν ξανά αυστηροί περιορισμοί. Το γεγονός ότι στη Γερμανία τα κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους εντός μιας εβδομάδας έπεσαν στα 10,3 δεν θα πρέπει προκαλέσει εφησυχασμό.

Ο κ. Βίλερ επεσήμανε ότι στην περίπτωση αυτής της μετάλλαξης δεν βοηθά μια δόση, αλλά δύο. Δεδομένου ότι από το φθινόπωρο η ζωή των ανθρώπων θα διαδραματίζεται όλο και περισσότερο σε κλειστούς χώρους, όπου ο κίνδυνος για τη μετάδοση του κορωνοϊού είναι μεγαλύτερος, θα πρέπει να αυξηθεί τις επόμενες εβδομάδες ο αριθμός των εμβολιασμών. Παράλληλα θα πρέπει να τηρούνται τα μέτρα κοινωνικής προστασίας: απόσταση 1,5 μέτρου, χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους και κανόνες υγιεινής.

Την εξάπλωση της μετάλλαξης Δ’ στη Μ. Βρετανία επικαλέστηκε η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ για να δικαιολογήσει την προσεκτική στάση που τηρεί η Γερμανία σε ό,τι αφορά το άνοιγμα στις εναέριες μετακινήσεις. Σε συζήτηση στο πλαίσιο του Εθνικού Συνεδρίου Αερομεταφορών το πρωί τόνισε ότι «θα πρέπει να προχωρήσουμε προσεχτικά βήμα προς βήμα.»

ΠΟΥ: Η ινδική μετάλλαξη εξαπλώνεται στην Ευρώπη – Κίνδυνος για τέταρτο κύμα το φθινόπωρο

Καμπανάκι κινδύνου για ένα επόμενο κύμα της πανδημίας του κορονοϊού στην Ευρώπη από το φθινόπωρο χτυπά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μέσω του αρμόδιου περιφερειακού διευθυντή Χανς Κλούγκε.

Αιτία, οι μεταλλάξεις και κυρίως το ινδικό στέλεχος που εξαπλώνεται, αλλά και τα ταξίδια και η κινητικότητα του πληθυσμού γενικότερα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Ο ΠΟΥ κάλεσε τους Ευρωπαίους να ταξιδέψουν υπεύθυνα κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών και προειδοποίησε πως ο κίνδυνος σε καμία περίπτωση δεν έχει παρέλθει παρά τη σταθερή μείωση των ποσοστών μόλυνσης τις τελευταίες εβδομάδες.

Όπως υπογράμμισε ο Χανς Κλούγκε, η λεγόμενη παραλλαγή Δέλτα, η οποία εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ινδία, προκαλεί ανησυχία. Αυτή η μετάλλαξη όπως είπε, δείχνει αυξημένη μεταδοτικότητα και κάποια ανοσολογική διαφυγή είναι έτοιμη να κυριαρχήσει, ενώ πολλοί από τους ευάλωτους πληθυσμούς, άνω των 60 ετών, παραμένουν απροστάτευτοι.

Με μόλις 30% στην Ευρώπη να έχουν λάβει την πρώτη δόση εμβολίων, αυτό δεν θα ήταν αρκετό για να αποτρέψει ένα νέο κύμα του ιού, εκτίμησε. Για τον λόγο αυτό ο περιφερειακός διευθυντής Ευρώπης του ΠΟΥ, κάλεσε τους πολίτες να είναι προσεκτικοί και να λειτουργήσουν με την “κοινή λογική”.

Σημειώνεται πως και στη χώρα μας οι ειδικοί το τελευταίο διάστημα επισημαίνουν όλο και πιο συχνά το ενδεχόμενο ενός τέταρτου κύματος από το Σεπτέμβριο, όχι μόνο εξαιτίας των μεταλλαγμένων στελεχών του ιού, αλλά και λόγω της επιβράδυνσης της εμβολιαστικής διαδικασίας σε ηλικίες άνω των εξήντα ετών.

Σε αυτές, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας, τρεις στους δέκα πολίτες δεν έχουν ακόμη προσέλθει για να κάνουν το εμβόλιο, παρά το ότι τα ραντεβού έχουν ανοίξει εδώ και μήνες και ενώ υπάρχει επάρκεια.

Είναι δε χαρακτηριστικό πως η συντριπτική πλειοψηφία όσων νοσηλεύονται με κορονοϊό στα νοσοκομεία και στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας δεν έχουν κάνει το εμβόλιο, με το ποσοστό αυτό μάλιστα να ανέρχεται ακόμη και στο 100% σε πολλά νοσοκομεία.

Κορωνοϊός- Ελλάδα: 1809 νέα κρούσματα μεταλλάξεων -Πού εντοπίστηκαν

Ολοκληρώθηκε από το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2, που λειτουργεί υπό το συντονισμό του ΕΟΔΥ, η γονιδιωματική ανάλυση σε 1.944 δείγματα που έχουν επιλεγεί τυχαιοποιημένα ή στοχευμένα και αφορούν στην περίοδο 26 Απριλίου έως 08 Ιουνίου 2021.

Από τον έλεγχο των 1.939 δειγμάτων, αναδείχθηκαν συνολικά 1.367 δείγματα με στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος (Variants Of Concern – VOC), 427 δείγματα με στελέχη υπό παρακολούθηση (Variants Under Monitoring) και 5 δείγματα με στελέχη ενδιαφέροντος (Variant of Interest). Εκ των 1.367 δειγμάτων με στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος, τα 1.358 αφορούν στο Β.1.1.7 (Variant VOC 202012/01), 3 αφορούν στο B.1.351/501Y.V2 (Variant VOC 202012/02), 5 αφορούν στο B.1.617.2 (VOC-21APR-02) και 1 αφορά στο P.1.2 (VOC-21JAN-02).

Εκ των 427 δειγμάτων με στελέχη υπό παρακολούθηση, τα 421 αφορούν στο στέλεχος B.1.1.318 (Variant E484K), 5 αφορούν στο C.36 και 1 αφορά στο ΑΤ.1.

Επιπλέον, αναδείχθηκαν 5 δείγματα με το στέλεχος B.1.525 (VOI), 7 με B.1.1.523 (Variant E484K), 2 με Β.1.623 και 1 με C.11 (Πίνακας 3). Από την έναρξη λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2 μέχρι σήμερα έχουν ελεγχθεί στην επικράτεια συνολικά 17.766 δείγματα από εγχώρια κρούσματα. Εξ αυτών 15.519 προέρχονται από τυχαία επιλογή δειγμάτων, 1.538 προέρχονται από στοχευμένη λήψη ή επιλογή δειγμάτων και για 709 δείγματα δεν είναι διαθέσιμος ο τρόπος επιλογής. Μεταξύ των 15.519 τυχαία επιλεγμένων δειγμάτων στην επικράτεια, τα τρία πιο συχνά στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος ή υπό διερεύνηση που έχουν απομονωθεί είναι το Β.1.1.7 (Variant VOC 202012/01), με ποσοστό 77,68%, ακολουθούμενο από το B.1.1.318 (Variant E484K) με ποσοστό 8,51% και το B.1.351/501Y.V2 (Variant VOC 202012/02) με ποσοστό 0,29%. (Πίνακας 4).

Η διαχρονική εξέλιξη της σχετικής συχνότητας των αλληλουχηθέντων δειγμάτων από τυχαία δειγματοληψία ανά είδος στελεχών, μέχρι και την εβδομάδα 22 απεικονίζεται στο Διάγραμμα 9. Από τα 1.538 δείγματα που έχουν ληφθεί ή επιλεγεί στοχευμένα, έχουν βρεθεί 1.390 στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος ή υπό παρακολούθηση. Από τα δείγματα αυτά, 24,64% αφορούν στο στέλεχος Β.1.1.7 (Variant VOC 202012/01), 61,12% στο B.1.1.318 (Variant E484K) και 3,32% στο B.1.351/501Y.V2 (Variant VOC 202012/02). Επιπλέον, έχουν απομονωθεί συνολικά 111 στελέχη ειδικού ενδιαφέροντος ή υπό παρακολούθηση ή ενδιαφέροντος από δείγματα εισαγόμενων κρουσμάτων, εκ των οποίων 102 αφορούν στο Β.1.1.7 (Variant VOC-202012/01), 4 στο B.1.351/501Y.V2 (Variant VOC 202012/02), 1 στο B.1.525 (VOI), 1 στο B.1.617.2 (VOC-21APR-02), 1 στο Β.1.617.1 (VUI-21APR-01) και 2 στο Β.1.1.318 (Variant E484K).

 

Αρθρογράφος