…Χρόνια περνάω από την οδό Μεραρχίας Σερρών-παλαιά οδό Ξάνθης, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται- και πάντα το βλέμμα μου πέφτει σε ένα συγκρότημα κτιρίων με λευκό χρώμα και όμορφα περίεργα παράθυρα…

Ο Ζωοτεχνικός Σταθμός Κομοτηνής 1928, όπως είναι αποτυπωμένο σε μια μαρμάρινη πλακέτα, ο Κτηνοτροφικός Σταθμός, μέχρι το 1960-65. Αργότερα το 1990 ως Γεωργικός Σταθμός Έρευνας και από τη στιγμή που ξεκίνησε το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας(ΕΘΙΑΓΕ) στην Ελλάδα, σταθμός του ΕΘΙΑΓΕ…Και… κέντρο Αγροτικής Έρευνας, όπως θα μετενομασθεί, σύμφωνα με το νέο οργανόγραμμα που ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ μετά από τρία χρόνια, από την περίφημη συγχώνευση του τεσσάρων δομών του Αγροτικού τομέα-ΕΘΙΑΓΕ, ΚΕΓΕ, ΕΛΟΓΑΚ, ΟΠΕΓΕΠ- σε ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ… Συμπεριλαμβάνεται στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων…τουλάχιστον προς το παρόν…Θα μπορούσε να είναι και χειρότερα…Ας πούμε όπως οι ανάλογες δομές της Ξάνθης, που πήγαν στο ΤΑΙΠΕΔ…!!! Έστω και αν έχει απομείνει να εργάζεται ένας άνθρωπος μόνο…

Από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της δομής, στόχος ήταν η βελτίωση του ζωϊκού κεφαλαίου και του γενετικού υλικού, διαθέτοντας και τράπεζα και γενετικού υλικού!

Ο Δ/ντης του ΕΘΙΑΓΕ Κομοτηνής, οποίος έχει πια συνταξιοδοτηθεί, ο κ. Ευριπίδης Κυπριώτης μαζί με τους συνεργάτες του έκανε πολλά πειράματα πάνω στη Σηροτροφία, στην καλλιέργεια Ενεργειακών φυτών και στα βιοκαύσιμα….Όλα έχουν καταστραφεί…

Οι τρεις άξονες λειτουργίας του ΕΘΙΑΓΕ τότε…

Οι τρεις άξονες της νέας δομής νευραλγικοί και φιλόδοξοι:

Πρώτος άξονας, κτηνοτροφική έρευνα, διατήρηση και βελτίωση ελληνικών φυλών προβάτων, πρόβατο της Φλώρινας και της Ζακύνθου. Διατήρηση και βελτίωση της αίγας Δαμασκού

Δεύτερος άξονας, Σηροτροφία διατήρηση γενετικού υλικού μεταξοσκώληκα και μουριάς αξιολόγηση ποικιλιών μουριάς αξιολόγηση υβριδίων μεταξοσκώληκα.

Διατήρηση τράπεζας γενετικού υλικού μεταξοσκώληκα με καθαρές φυλές με σκοπό την παραγωγή ελληνικών υβριδίων μεταξοσκώληκα

Τρίτος άξονας, ενεργειακές καλλιέργειες: Εκπονήθηκαν 20 ανταγωνιστικά προγράμματα ευρωπαϊκά με αντικείμενο τη Μελέτη καλλιεργειών, ΚΕΝΑΦ γλυκό σόργο, ινώδες σόργο, ελαιοκράμβη, μίσχανθος, καλάμι, παράπλευρα καλλιέργειας μουριάς και λεύκας σε μικρό περίτροπο χρόνο(για βιομάζα δηλαδή), όλα αυτά σε συνεργασία με το κέντρο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας -ΚΑΠΕ-με πλήρη αξιολόγηση των καλλιεργειών αυτών ως προς τις αποδόσεις βιομάζας και ενέργειας μελέτη των καλλιεργητικών φροντίδων των φυτών αυτών και παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε διεθνή περιοδικά και συνέδρια

Από αυτές τις δουλειές έχουν προκύψει πάνω από 50 συνέδρια και δημοσιεύσεις.

Έχουν εκδοθεί ένα βιβλίο για το ΚΕΝΑΦ και 4 βιβλία για τη σηροτροφία. Τα δύο σε Ελληνική γλώσσα σε αγγλική και ένα στα βουλγάρικα.

Τα δύο βιβλία στην Ελληνική διδάσκονται στη Γεωπονική της Θες/νικης στο Κλουζνά Πόκα στην Ρουμανία, στη Φιλιππούπολη και το Ελληνικό αγοράστηκε από τον συνεταιρισμό σηροτρόφων της Κύπρου.

«Επί 15 χρόνια εργαστήκαμε σκληρά και παρήγαμε   ένα τεράστιο έργο…Το οποίο ΠΟΤΕ μα ΠΟΤΕ δεν ήλθε ένας πολιτικός ή ένας αυτοδιοικητικός να το δει, όχι για να δώσει μπράβο σε εμάς, αλλά για να εξετάσουν τρόπους αξιοποίησης, αυτών των ερευνών προς όφελος των εμπλεκομένων φορέων, του πρωτογενούς τομέα», τόνισε ο κ. Κυπριώτης.

Το Χωριό των Γεύσεων…θα άλλαζε το ρου της Ροδόπης

Σε ότι αφορά την ιδέα της τότε Βουλευτού του ΠΑΣΟΚ Χρύσας Μανωλιά, για την ίδρυση του Χωριού των Γεύσεων, που η τότε πρώτη γραμμή του ΠΑΣΟΚ, βιάστηκε να χλευάσει και να στείλει στο…απραγματοποίητο… ίσως από τα πιο ξεκάθαρα οράματα πολιτικών με προοπτική, καθώς όλα κινούνται γύρω από τα τοπικά προϊόντα, τη γαστρονομία…

«Το Χωριό των Γεύσεων θα μπορούσε να καταστήσει την περιοχή μας ως πόλο αναφοράς, πολιτισμού, γαστρονομίας και τουρισμού, τριών πολύ βασικών πυλώνων της Χώρας μας που δυστυχώς ακόμα και τώρα μένουν αναξιοποίητοι. Θα μπορούσε να συνοδευθεί με 4 θεματικά μουσεία, με σχολές μαγείρων και σερβιτόρων, ξενώνες για τουρίστες και χώρους αναψυχής, με δράσεις Αγροτουρισμού κ.α. », υπογράμμισε ο κ. Κυπριώτης.

Η ιδέα συνετρίβη στους βράχους της πολιτικής αντιπαλότητας, μια και εκείνα τα χρόνια είχαμε εκείνη την πολυτέλεια…

Δυστυχώς κανείς τότε δεν είχε την πολιτική διορατικότητα του τι θα μπορούσε να αποδώσει ένα μια τέτοια δομή, η οποία θα γειτνίαζε με Βουλγαρία, Τουρκία, αλλά και τα υπόλοιπα Βαλκάνια. Έτσι ο τόπος στερήθηκε ένα έργο προοπτικής που θα άλλαζε το ρου της ιστορίας και της ανάπτυξης στη Ροδόπη…η οποία θα πετούσε σε άλλα επίπεδα και θα ήταν το σημείο αναφοράς για ανάλογα εγχειρήματα!

Το ακόμα πιο δυστυχές είναι ότι πια από όλα τα πειράματα δεν έχει μείνει τίποτα, έχει καταστραφεί η τράπεζα γενετικού υλικού, από τη στιγμή που σταμάτησε η αναπαραγωγή.

«Οι μουριώνες, το αγρόκτημα ακαλλιέργητο 172 στρεμμάτων ο ζωϊκός πληθυσμός έχει εκποιηθεί όλος, ο περιβάλλον χώρος καταστρέφεται εγκαταλελειμμένος και ο άπειρος εξοπλισμός σκουριάζει…στερείται εδώ και χρόνια στελέχωσης από ειδικούς επιστήμονες.

Το πείραμα των πέλετς

Κάτι που ακόμα αξίζει να σταθούμε από τα επιτεύγματα της λειτουργίας του σταθμού του ΕΘΙΑΓΕ, ήταν την εποχή του 2008, το πείραμα με τα συσσωματώματα, τα περίφημα πέλετς. Τότε βέβαια ακόμα το πετρέλαιο δεν πετούσε στα ουράνια και κανείς δεν έβαζε με το μυαλό του ότι στην Ελλάδα θα αναζητούμε εκτός πετρελαίου, τρόπους θέρμανσης και θα επιστρέφαμε στις ξυλόσομπες…

Τρεις άνθρωποι ο Δημήτρης Αμανατίδης Γεωπόνος, ο Ευριπίδης Κυπριώτης Δ/ντης του ΕΘΙΑΓΕ και ο Νίκος Χατζηγιάννης επιχειρηματίας δημιούργησαν πέλετς από φύλλα μουριάς και την υπόλοιπη βιομάζα σε συνδυασμό με τα άλλα υπολείμματα πέλετ

«Εμείς κάναμε το πείραμα πέτυχε και ενημερώσαμε τους φορείς , για να βρεθεί ο χρηματοδότης προκειμένου να μπει σε εφαρμογή…Δυστυχώς κανένα ενδιαφέρον και το πείραμα έμεινε να είναι πετυχημένο μόνο στο εργαστήριο…Ευτυχώς όμως τώρα παρατηρείται μια κινητικότητα να το εγκαταστήσει ένας Αθηναίος επιχειρηματίας εδώ αλλά και στη Βουλγαρία «.

ΤΟΡΑ …αξιοποίηση;

Τώρα πια στο οργανόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων…προς το παρόν, γιατί σε λίγο καιρό ίσως πάρει το δρόμο για το ΤΑΙΠΕΔ…για ξεπούλημα δηλαδή…

Μήπως όμως τώρα είναι ώρα μέσα από την ενεργή ομάδα πολιτών το ΤΟΡΑ , που συστήθηκε για την προβολή και προάσπιση της ταυτότητας της Ροδόπης, μήπως θα μπορούσαν με συμπαραστάτη την τοπική κοινωνία, να το διεκδικήσουν και να το αξιοποιήσουν έστω και τώρα; Οι πολιτικοί μας πως θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν σε αυτό;

Τώρα βέβαια που ο πρωτογενής τομέας φαντάζει ως τη μοναδική διέξοδο από το τέλμα της κρίσης…

Ευτυχώς που η κοινωνία το έχει καταλάβει, αλλά οι κυβερνώντες αρκούνται στα λόγια, ωστόσο, η πρακτική τους είναι εντελώς αντίθετη…Ενώ στις εξαγγελίες τους μιλούν για ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, στην πράξη ισοπεδώνουν, ξεπουλούν και υλοποιούν κατά γράμμα τις εντολές άνωθεν: τι λένε αυτές οι εντολές; Εξαφάνιση κάθε παραγωγικού ιστού της Ελλάδας και εξάρτηση πλήρη από τις χώρες του εξωτερικού… Πόσο πιο καθαρά να μας το δείξουν πια;

ΥΓ: Πριν τη λειτουργία του Ζωοτεχνικού σταθμού ο χώρος λειτουργούσε σαν υπηρεσία για τους πρόσφυγες(σ.σ. ο Εποικισμός), που τους έδιναν ζώα και εκτάσεις για να καλλιεργούν…Δεν ξέρω αν σας δημιουργούνται περίεργοι συνειρμοί…

Βασιλική Μαχαίρα Δημοσιογράφος ΕΡΤ