Ο ρόλος του σχολείου και του εκπαιδευτικού στην πρώϊμη παρέμβαση

9 Σεπτεμβρίου 201808:54

Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Ο Παιδικός Σταθμός-Νηπιαγωγείο «ΤΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ» διανύει το τρίτο έτος λειτουργίας του στην Αλεξανδρούπολη όπου και στεγάζεται  σε νεόδμητο κτήριο, που κατασκευάστηκε με βάση τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές, για να φιλοξενήσει τους μικρούς του μαθητές.

Οι εσωτερικοί χώροι του σχολείου έχουν μελετηθεί και σχεδιαστεί για το σκοπό που εξυπηρετούν και μόνο, δηλαδή για τις ανάγκες των παιδιών. Έτσι, τα παιδιά κινούνται σε ένα χώρο που αισθάνονται δικό τους, σε ένα περιβάλλον άνετο,και προπάντων ασφαλές,  φτιαγμένο στα δικά τους μέτρα και απαιτήσεις κάνοντας την καθημερινή τους ενασχόληση, πραγματική απόλαυση.

Στο «Κολλέγιο» ακολουθούνται καινοτόμες πρακτικές στο χώρο της προσχολικής εκπαίδευσης και διερευνώνται τα αποτελέσματά τους, με στόχο αφενός, την παροχή υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και αφετέρου, τη συνεχή εξέλιξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Το εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό έργο του Κολλεγίου  ενισχύεται από το έργο ειδικών επιστημόνων που συνεργάζονται με τον πρότυπο παιδικό σταθμό – νηπιαγωγείο.

Η ενημέρωση και η επικοινωνία με τους γονείς είναι αμφίδρομη σε ότι αφορά στην εξέλιξη και την ανάπτυξη των παιδιών και σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου 2018, για τρίτη συνεχή χρονιά, η ενημέρωση των γονέων του παιδικού σταθμού και του νηπιαγωγείου από την ομάδα των ειδικών επιστημόνων που συνεργάζονται με το «Κολλέγιο».

 Η συνεργασία του σχολείου με αυτήν την ομάδα επιστημόνων συνεχίζεται φυσικά καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ώστε να μπορέσουν γονείς και εκπαιδευτικοί να χειριστούν με τον ενδεδειγμένο τρόπο όλα τα ζητήματα που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια αυτής.

Εκπαιδευτικοί, γονείς και συνεργάτες του «Κολλεγίου» είχαν την ευκαιρία να «ακούσουν» την κ. Δούλα Αντωνία, ψυχολόγο, ειδικευμένη σε προγράμματα πρώιμης παρέμβασης, που ήρθε από την Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται, στο «Κολλέγιο» για το σκοπό αυτό, τον κ. Μελένιο Χρήστο, λογοπεδικό – λογοθεραπευτή, την κ. Μαρία Σχοινά, παιδίατρο και την κ. Ελένη Πρασσά Μελίδη, διατροφολόγο – διαιτολόγο.

Ο κύριος θεματικός άξονας της φετινής ενημερωτικής συνάντησης αφορούσε στον ρόλο της πρώϊμης παρέμβασης και την σημασία που έχει για την δημιουργία ενός πλαισίου συνεργασίας ειδικών επιστημόνων-εκπαιδευτικών-γονέων  η ολιστική προσέγγιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Οι τοποθετήσεις των ειδικών ήταν για άλλη μια φορά σαφείς, κατατοπιστικές και ως εκ τούτου ιδιαίτερα χρήσιμες για εκπαιδευτικούς και γονείς, που είχαν μάλιστα την ευκαιρία διατυπώνοντας ερωτήσεις να επιλύσουν τυχόν απορίες.

Παρατίθενται τα κύρια σημεία από τις εισηγήσεις των ομιλητών:

Αντωνία Δούλα, Ο ρόλος του σχολείου και του εκπαιδευτικού στην πρώιμη παρέμβαση

  • Συμβαίνει συχνά το σχολικό περιβάλλον να είναι αυτό που εντοπίζει το πρόβλημα, αλλά και που καθορίζει τις διαστάσεις του, αφού από ατομικό – οικογενειακό το αναγάγει σε κοινωνικό.
  • Η ολιστική αντιμετώπιση προϋποθέτει τη συνεργασία όλων όσων εμπλέκονται στη σωματική, ψυχική και γνωστική ανάπτυξη του παιδιού και αναβαθμίζει τον ρόλο των γονέων, οι οποίοι υποστηρίζονται και συναποφασίζουν.
  • Η αλληλεπίδραση παιδιού, γονέων και σχολικού πλαισίου- εκπαιδευτικού μεταφράζεται σε διαφορετική στάση, προβληματική, συναισθηματική κατάσταση και προσέγγιση, αφού ο καθένας αντιπροσωπεύει ένα ξεχωριστό κομμάτι της κοινωνικής πραγματικότητας.
  • Ο εκπαιδευτικός θα κληθεί να εμπλακεί σε διαδικασίες και συνεργασίες καινούριες γι’ αυτόν, ως το αμεσότερο πρόσωπο προς την οικογένεια από το κοινωνικό περιβάλλον. Τις περισσότερες φορές είναι αυτός που θα εντοπίσει το πρόβλημα, που θα το ανακοινώσει και αυτός που θα το βιώσει σε διάρκεια και σε ένταση, μετά από τους γονείς.
  • Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να ξεκινήσει γνωρίζοντας ότι δεν είναι θεραπευτής, άρα δεν βρίσκεται εκεί για να προσφέρει θεραπευτική αγωγή, άρα και να ξεφύγει από τη δική του οπτική γωνία. Δεν θα πρέπει να οικειοποιηθεί το πρόβλημα γιατί τότε χάνει την ικανότητά του για σφαιρική και διαυγή θεώρηση. Θα πρέπει να ακούει τα λεκτικά και μη λεκτικά μηνύματα. Θα πρέπει να έχει συγκεκριμένες προτάσεις. Θα πρέπει να εμπνέει εχεμύθεια, εμπιστοσύνη και ασφάλεια προς τους γονείς. Θα πρέπει να ενημερώνεται και να εκπαιδεύεται. Θα πρέπει να μπορεί να παρατηρεί τις ψυχικές μεταπτώσεις των γονιών και να είναι ανοιχτός στην επικοινωνία με τους ειδικούς θεραπευτές.
  • Ο πολυδιάστατος ρόλος του εκπαιδευτικού, τον οδηγεί συχνά σε απροσπέλαστες δυσκολίες. Είναι προϊόν μιας συγκεκριμένης κοινωνίας, με συγκεκριμένες αξίες, στάσεις και κώδικες ηθικής.
  • Το κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιό του είναι πιθανό να διαφοροποιείται από αυτό των γονέων, με αποτέλεσμα να υπάρχει δυσκολία ανεύρεσης μιας κοινής γλώσσας.
  • Η εκπαίδευση των νηπιαγωγών, επίσης, είναι περιορισμένη μπροστά σε ένα παιδί με αναπτυξιακές δυσκολίες. Συχνά επιστρατεύουν τη διαίσθηση και την εμπειρία τους περισσότερο από τις γνώσεις τους. Επιπλέον, το αναλυτικό πρόγραμμα ασκεί παραπάνω πιέσεις, ενώ δεν είναι σπάνιο, η θεραπευτική ομάδα να μην παρέχει την αναμενόμενη συμπαράσταση και πλαισίωση.
  • Η συνεργατική και υποστηρικτική σχολικά μονάδα, η ανάγκη για εξέλιξη, βελτίωση και εξωστρέφεια, μπορούν να βοηθήσουν στο να στηθεί ένα σωστό πλαίσιο συνεργασίας.

Χρήστος Μελένιος, Η αντιμετώπιση διαταραχών λόγου και ομιλίας στην προσχολική εκπαίδευση

Η λογοθεραπεια είναι η επιστήμη που ασχολείται με τις διαταραχές λόγου, φωνής, ομιλίας και μάσησης – κατάποσης σε παιδιά και ενήλικες, όποια και αν είναι η αιτία αυτών των διαταραχών: νευρολογική, εξελικτική  ή λειτουργική και αποσκοπεί στην ανάπτυξη της εξωλεκτικής και λεκτικής επικοινωνίας, την καθαρότητα της φωνής και στην παραγωγή λόγου των βαρήκοων.

Οι διαταραχές ομιλίας, λόγου και επικοινωνίας μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες στις εκπαιδευτικές ικανότητες του παιδιού καθώς και στην ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη ( χαμηλή αυτοεκτίμηση, μειωμένη κοινωνική δραστηριότητα, φόβο για επικοινωνία και έκφραση και σε μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά, μαθησιακές δυσκολίες, που σχετίζονται με την εξέλιξη του λόγου τους).

Τονίζει ακόμη πως οποιαδήποτε δυσκολία στην ανάπτυξη του λόγου  θα πρέπει να αναγνωρίζεται και να αντιμετωπίζεται πριν από την έναρξη της Α΄Δημοτικού. 

Αισιοδοξώντας ο κ.Μελένιος επισημαίνει πως «Αν από την αρχή διαγνωστεί, τότε το πρόβλημα βρίσκει λύση, αρκεί να επιτευχθεί μια ομαλή συνεργασία μεταξύ γονέων, εκπαιδευτικών και ειδικού λογοθεραπευτή»

Μαρία Σχοινά, Μικρά μυστικά για προστασία από τις ιώσεις

Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας έναρξης της σχολικής χρονιάς και μαζί των εποχιακών ιώσεων που ταλαιπωρούν τα μικρά παιδιά, ιδιαίτερα εκείνα που πηγαίνουν για πρώτη φορά στον παιδικό σταθμό.

Η Κα Μαρία.Σχοινά μας καθησυχάζει λέγοντας ότι αυτό είναι άκρως φυσιολογικό και πως το ανώριμο αρχικά ανοσοποιητικό σύστημα ωριμάζει με κάθε ίωση που περνά και γίνεται πιο αποτελεσματικό στην καταπολέμηση των ιώσεων αργότερα.

Επειδή όμως «κάλλιον το προλαμβάνειν , η το θεραπεύειν» αναφέρει στους γονείς μερικά tips για την προστασία και αντιμετώπιση κατά των ιώσεων:

-Καλλιέργεια σωστών διατροφικών συνηθειών

-Επαρκής ύπνος

-υγιεινές συνήθειες (πλύσιμο χεριών πριν την κατανάλωση φαγητού, πριν και μετά την τουαλέτα, μετά το παιχνίδι στο πάρκο,με την επιστροφή από το σχολείο κτλ )

-παραμονή στο σπίτι  όταν νοσεί και μέχρι να αναρρώσει πλήρως (τουλάχιστον 48 ώρες χωρίς καθόλου συμπτώματα) αλλά και

-άμεση ενημέρωση στον παιδικό σταθμό για την κατάστασή του

-επαρκής εμβολιασμός

Το Κολλέγιο πληρεί όλες απαραίτητες προδιαγραφές, ως προς την πρόληψη και την εξάπλωση ιώσεων και μεταδιδόμενων νοσημάτων, καθ’ότι εξασφαλίζει τις κατάλληλες συνθήκες υγιεινής και διαβίωσης βάση των κατευθυντήριων οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ταυτόχρονα, διοργανώνει ενημερώσεις για παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικό προσωπικό καθ’όλη τη διάρκεια της χρονιάς πάνω σε θέματα υγείας (και όχι μόνο) από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.

Ελένη Πρασσά-Μελίδου, Ο ρόλος της ισορροπημένης διατροφής στην καθημερινότητα της προσχολικής ηλικίας

Στην εποχή που ζούμε η διατροφή είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που απασχολούν τους γονείς και όλη την κοινωνία.

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το Κολλέγιο θα ακολουθήσει το πρότυπο της ισορροπημένης διατροφής, με τα σωστά ποσοστά υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών, μαγειρεύοντας υγιεινά με τα πιο αγνά υλικά.

Σκοπός του εκπαιδευτικού προσωπικού αλλά και των ειδικών που εμπλέκονται στην διατροφική διαδικασία, είναι  να αποκτήσουν τα παιδιά από την προσχολική ηλικία γνωριμία και επαφή με μια ισορροπημένη και σωστή διατροφή με ποικιλία γευμάτων που ίσως να μην έχουν ακόμη συναντήσει και σιγά σιγά να συνηθίσουν.

Η κ. Ελένη Πρασσά συνέστησε ανεπιφύλακτα στους γονείς το «σπιτικό φαγητό» προτρέποντάς τους ταυτόχρονα, να αποφύγουν προϊόντα με πολλά συντηρητικά και να ενισχύουν τη διατροφή των παιδιών τους με φρούτα.

Το σχολείο διαθέτει κουζίνα στην οποία προετοιμάζονται τα γεύματα των παιδιών, από αγνά και φρέσκα υλικά. Το πρόγραμμα διατροφής διαμορφώνεται κάθε μήνα σε συνεργασία με την διατροφολόγο του σχολείου και κ. Ελένη Πρασσά διαβεβαίωσε γονείς και κηδεμόνες ότι θα βρίσκεται δίπλα σε κάθε γονέα και κάθε οικογένεια για οποιαδήποτε βοήθεια χρειασθούν.

Αρθρογράφος