Από τον Περικλή Γκόγκα

Με το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης το 2010, τα οικονομικά μπήκαν ως αναγκαιότητα στην καθημερινή ζωή του κάθε πολίτη και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις και επιλογές που έπρεπε να κάνει για το μέλλον του. Ωστόσο, πολλές οικονομικές έννοιες και όροι παρουσιάζονταν στα μέσα, από ειδικούς και μη, ως δεδομένες, χωρίς καμία εξήγηση, με αποτέλεσμα  να μη γίνονται εύκολα αντιληπτές αλλά να παρερμηνεύονταιή και να προκαλούν σύγχυσηστους πολίτες που δεν είναι ειδικοί στα οικονομικά και εξοικειωμένοι με όλους αυτούς τους όρους.

Ως αποτέλεσμα της δικαιολογημένης αυτής άγνοιας αλλά και των σημαντικών και πρωτόγνωρων αποφάσεων που παίρνονταν για αυτόν οι πολίτες έψαχναν απεγνωσμένα απαντήσεις όπου μπορούσαν να τις βρουν. Έτσι θέλοντας να καλύψω αυτό το κενό ενημέρωσης άρχισα να δημοσιεύω στον τύπο μια σειρά από άρθρα που σκοπό τους είχαν να εξηγήσουν με απλά λόγια το τι συμβαίνει. Η θεματολογία περιλάμβανε την επεξήγηση του τι είναι τα spreadsκαι swaps, ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στο δημόσιο, ιδιωτικό, συνολικό, εσωτερικό, εξωτερικό, κλπ χρέος, ποια τα θετικά και αρνητικά στοιχεία από την συμμετοχή μιας χώρας σε μια νομισματική ένωση, τι είναι η εσωτερική υποτίμηση, ποιος ο ρόλος και οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κλπ. Τα άρθρα αυτά έτυχαν μεγάλης αναγνωσιμότητας και το feedbackαπό τους αναγνώστες ήταν πολύ θετικό.

Ταυτόχρονα, πολλοί συγγενείς, φίλοι, γνωστοί, ακόμα και άγνωστοι με ρωτούσαν δια ζώσης ή μου τηλεφωνούσαν ή μου έστελναν emailsπροκειμένου να ενημερωθούν πριν πάρουν αποφάσεις. Καθώς ήταν πολλοί αυτοί που ήθελαν να ενημερωθούν και θα έπρεπε να εξηγώ στον/ην καθένα/μία ξεχωριστά τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά, προσπάθησα να βρω κάποιο βιβλίο ή κάποια ιστοσελίδα στο ίντερνετ που να έχει τις απαντήσεις αυτές. Ήμουν σίγουρος ότι θα υπήρχε κάτι τέτοιο, όμως η έρευνά μου έδειξε ότι υπήρχαν μόνο δύο ειδών σχετικές πηγές που κάλυπταν τα δύο άκρα: από την μια τα ακαδημαϊκά συγγράμματα που εξ ανάγκης ήταν ογκώδη, πολύ λεπτομερειακά και πολύ δύσκολα, γεμάτα μαθηματικά και εξισώσεις και από την άλλη κάποια «οικονομικά λεξικά» που απλά δίναν σε μία πρόταση κάποιους ορισμούς χωρίς περαιτέρω επεξήγηση, ανάλυση, παραδείγματα και αντιστοιχίες με την πραγματικότητα που ζούμε γύρω μας.

Έχοντας την εμπειρία των σχετικών άρθρων που είχα γράψει στον ημερήσιο τύπο όπως ανέφερα παραπάνω και τα οποία είχαν τύχει πολύ θετικής αποδοχής από τους αναγνώστες γεννήθηκε η ιδέα του βιβλίου. Ένιωσα ότι είχα πλέον μια αποστολή-στόχο που φυσικά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επαγγελματική μου ιδιότητα ως καθηγητή πανεπιστημίου να γράψω ένα βιβλίο που θα επιχειρήσει να διαφωτίσει τις απορίες των πολιτών σε ό,τι έχει σχέση με την οικονομία και όλα τα πρωτόγνωρα και καθοριστικά για την ζωή μας που συμβαίνουν αυτή την περίοδο. Αυτό έγινε το 2010. Έτσι ξεκίνησαν το ταξίδι τους τα «Οικονομικά για μη Ειδικούς». Από τότε άρχισα την προεργασία για την συγγραφή του βιβλίου η οποία ήταν και πολύ καθοριστική. Μετά από σχετική αναζήτηση και σκέψη κατέληξα στο ότι δεν θα είχε ενδιαφέρον να γράψω ό,τι εγώ θεωρώ σημαντικό ή ενδιαφέρον αλλά θα έπρεπε να ψάξω να βρω τι θέλει να μάθει ο πολίτης ο οποίος δεν ήταν ειδικός στα οικονομικά. Έτσι, έπρεπε για την συγγραφή και τελική μορφή του βιβλίου να γίνει τα τελευταία 4 χρόνια πολύ σημαντική και ενδελεχής προεργασία, έτσι ώστε να επιτελέσει τον σκοπό του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στο πλαίσιο αυτό:

• Έχει γίνει ειδική μελέτη στο αναγνωστικό κοινό με ερωτηματολόγια και προσωπικές συνεντεύξεις για τα σημαντικότερα θέματα και έννοιες που απασχολούν τους πολίτες και χρειάζονται εξήγηση και ανάλυση.
• Τα κεφάλαια του βιβλίου έχουν διαβαστεί από test-groups προκειμένου να αξιολογηθεί από μη-ειδικούς η ικανότητα του βιβλίου να εξηγεί ικανοποιητικά όλες τις σχετικές έννοιες με τρόπο απλό και κατανοητό. Όπου χρειαζότανε γινότανε παρεμβάσεις, αλλαγές και προσθήκες.

Μια βασική επιθυμία μου για το βιβλίο ήταν να διαβάζεται ευχάριστα και εύκολα από ανθρώπους που δεν έχουν ποτέ διδαχτεί ή ασχοληθεί με τα οικονομικά. Έτσι γράφτηκε με  εύκολο, απλό και ευχάριστο τρόπο με στόχο να είναι ένα βιβλίο που μπορεί να διαβαστεί,  με τον πρωινό μας καφέ, το βράδυ πριν κοιμηθούμε ή στην παραλία. Για να είναι ευχάριστο και προσιτό σε όλους ήθελα να έχει ορισμένα χαρακτηριστικά τόσο το κείμενο, όσο και η παρουσίασή του. Για να μπορεί να εξηγήσει συνοπτικά και με απλά λόγιατον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί συνολικά η σύγχρονη οικονομία γράφτηκε σε21σύντομα και αυτοτελώνκεφαλαίων των 5 έως 8 σελίδων που παρουσιάζουνμε απλούς-κατανοητούς όρους, χωρίς να θυσιάζεται ηακρίβεια την ορολογία και τους σχετικούς ορισμούς, τις εξελίξεις και τη δομή της οικονομίας.Στο βιβλίο«Οικονομικά για μη Ειδικούς», η οικονομική επιστήμη παρουσιάζεται και εξηγείται απλά και συνοπτικά, με πολλά παραδείγματα από τη βιωματική εμπειρία του μέσου πολίτη και σε πολλές περιπτώσεις και με χιούμορ. Κάθε κεφάλαιο ξεκινά με την παράθεση πραγματικών ερωτημάτων των πολιτών που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα για την συγγραφή του βιβλίου. Στην συνέχεια επιχειρείται η απάντηση στις απορίες αυτές μέσα από την ανάλυση, περιγραφή και πολλά παραδείγματα.

   Παρόλο όμως που το βιβλίο απευθύνεται στους «μη-ειδικούς», μπορεί να αποτελέσει και ένα άριστο εγχειρίδιο αναφοράς και για όσους και όσες έχουν κατά το παρελθόν διδαχτεί οικονομικά αλλά χρειάζεται να ξαναθυμηθούν πολλές από τις σχετικές έννοιες ανατρέχοντας στο βιβλίο για μια σύντομη αλλά περιεκτική, ουσιαστική και ολοκληρωμένη εξήγηση και περιγραφή.

Έτσι, το παρόν βιβλίο αποτελεί έναν πολύ χρήσιμο καθημερινό οδηγό τόσο στον μη-ειδικό στην οικονομική επιστήμη όσο και σε αυτόν που έχει διδαχθεί στο παρελθόν οικονομικά.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε από μένα και στην εμφάνιση του βιβλίου αυτού. Είναι αλήθεια ότι “youcan’tjudgeabookbyitscover” αλλάηεμφάνιση, αναγνωρισιμότητα και αναγνωσιμότητα είναι απαραίτητα χαρακτηριστικά προκειμένου το βιβλίο να διαβαστεί και να είναι χρήσιμο στον αναγνώστη του. Γι’ αυτό το εξώφυλλο και το χρώμα θυμίζουν κάτι από τα παλιά μαθητικά τετράδια, η γραμματοσειρά που επιλέχθηκε είναι πολύ ευανάγνωστη, τα σχήματα, πίνακες και εικόνες προσθέτουν στην κατανόηση των εννοιών και τέλος το μέγεθος και το βέρος του βιβλίου είναι τέτοιο που να μπορεί να μεταφέρεται μαζί μας παντού. Η συμβολή των εκδόσεων Κριτική στο να πάρει το βιβλίο την μορφή ακριβώς που ήθελα και οραματίστηκα ήταν καθοριστική. Το τελικό «προϊόν» που παρουσίασαν με βρήκε 100% ικανοποιημένο και ευχαριστημένο.

Τέλος, το βιβλίοκαινοτομεί εγκαινιάζοντας τη δημιουργία μιας αμφίδρομης σχέσης με τον αναγνώστη μέσω της ανοιχτής γραμμής άμεσης επικοινωνίας που υπάρχει με τον ίδιο. Στην ομάδα που έχει δημιουργηθεί στο Facebookστην διεύθυνση: https://www.facebook.com/groups/oikonomika.gogas  είναι δυνατή η διαδραστική επικοινωνία με τον συγγραφέα. Οι αναγνώστες μπορούν εκεί να γράψουν τις ερωτήσεις, παρατηρήσεις, απορίες και ιδέες τουςκαι να απαντηθούν από τον συγγραφέα άμεσα.

Οι Εκδόσεις Κριτική και τα Public Κομοτηνής σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου «Οικονομικά για μη ειδικούς: Απλά, κατανοητά, πρακτικά» , που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 28 Μαρτίου στις 19:00 στη Λέσχη Κομοτηναίων (Σοφούλη 6 & Βενιζέλου 52, Κομοτηνή).