Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας ιδρύθηκαν στις 18 Σεπτεμβρίου (6 Σεπτεμβρίου με το παλαιό ημερολόγιο) του 1828.

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών γιόρτασε την προηγούμενη εβδομάδα τα 190 χρόνια διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ρωσίας στη νέα πτέρυγα του υπουργείου με έκθεση αρχειακού υλικού, που εγκαινίασαν ο ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρώβ αυτοπροσώπως και ο πρέσβης Ανδρέας Φρυγανάς, ο οποίος άφησε άφωνους τους πάντες διαβάζοντας τον χαιρετισμό του στα ρωσικά!

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, και ο πρέσβης της Ελλάδας στη Ρωσία, Α. Φρυγανάς, εγκαινίασαν στο υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας τη μοναδική έκθεση των αρχειακών υλικών του Αρχείου Εξωτερικής Πολιτικής της Ρωσικής Αυτοκρατορίας με αφορμή την 190η επέτειο της εγκαθίδρυσης των ρωσοελληνικών διπλωματικών σχέσεων.

Επιπλέον, με αφορμή την επέτειο, η ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα ευχήθηκε ευημερία και νέα κοινά σχέδια στον ρωσικό και τον ελληνικό λαό, κάνοντας λόγο για «χρονιά των ρωσοελληνικών σχέσεων».

Ως ημέρα ιδιαίτερη σημασίας για την ιστορία των ελληνορωσικών σχέσεων χαρακτήρισε τη σημερινή ο πρέσβης της Ρωσίας στην Ελλάδα, Αντρέι Μασλόβ, με αφορμή την 190ή επέτειο από τη σύναψη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας.

Με αφορμή τη συγκεκριμένη επέτειο, από τις 16 έως τις 19 Σεπτεμβρίου η ρωσική φρεγάτα «Admiral Essen», μήκους 125μ. και με πλήρωμα 175 ανδρών, βρέθηκε στο λιμάνι του Πόρου, ενώ, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στον χώρο μπροστά από την πρώην οικία Καποδίστρια τη Δευτέρα, έγινε κατάθεση στεφάνων από τον Ρώσο πρέσβη, το πλήρωμα της φρεγάτας και τον δήμαρχο Πόρου, Γιάννη Δημητριάδη.

Λίγες είναι οι χώρες που υπάρχουν στον παγκόσμιο χάρτη με τις οποίες η Ρωσία έχει μια τόσο πλούσια ιστορία σχέσεων και τέτοιου είδους δεσμούς, που έχουν τις ρίζες τους στα βάθη των αιώνων, όπως η Ελλάδα. Οι στενοί ιστορικοί δεσμοί, η αμοιβαία επιρροή των πολιτισμών, η ορθόδοξη κοσμοθεωρία και η πνευματική συγγένεια των λαών μας αποτέλεσαν θεμέλιο λίθο για τις σχέσεις μας, οι οποίες αναπτύσσονται σταθερά. Αν και οι επίσημες διπλωματικές σχέσεις διατηρούνται 190 χρόνια, οι αδελφικές σχέσεις μεταξύ των δύ λαών είναι πάνω από 1000 χρόνια.

Η Ρωσία παρείχε σταθερή βοήθεια στον αγώνα για την ανεξαρτησία και την εγκαθίδρυση του νεαρού ελληνικού κράτους. Και ο κόσμος στην Ελλάδα θυμάται και εκτιμά τη συμβολή αυτή.

Η Ρωσία παρείχε σταθερή βοήθεια στον αγώνα για την ανεξαρτησία και την εγκαθίδρυση του νεαρού ελληνικού κράτους. Και ο κόσμος στην Ελλάδα θυμάται και εκτιμά τη συμβολή αυτή.

Η Ρωσία και η Ελλάδα ποτέ δεν πολέμησαν ο ένας εναντίον του άλλου, κατά τη διάρκεια και των δύο Παγκόσμιων Πολέμων ήταν σύμμαχοι.

Μετά την Ρωσική Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών διακόπηκαν με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς και στις 8 Μαρτίου 1924 οι χώρες επανέλαβαν διπλωματικές σχέσεις.

Στις 27 Δεκεμβρίου του 1991 οι Ελληνικές Αρχές αναγνώρισαν τη Ρωσική Ομοσπονδία ως διάδοχο κράτος και διάδοχο της Σοβιετικής Ένωσης (Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ)).

Επί του παρόντος μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας υπάρχουν πάνω από 50 συνθήκες και συμφωνίες, που ρυθμίζουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων διμερών σχέσεων. Οι θεμελιώδης συμφωνίες είναι η Συνθήκη Φιλίας και Συνεργασίας (1993) και η Κοινή δήλωση σχετικά με την περαιτέρω εμβάθυνση των φιλικών σχέσεων και τη συνολική αλληλεπίδραση (2004).

Σήμερα, η Ελλάδα συνεργάζεται με τη Ρωσία σε διάφορους τομείς όπως η ενέργεια, ο τουρισμός, ο τραπεζικός τομέας, οι μεταφορές, η ναυτιλία, η παραγωγή/μεταποίηση τροφίμων, καθώς και οι κατασκευές και η υψηλή τεχνολογία.

Οι διμερείς πολιτικές σχέσεις αναπτύσσονται σταθερά. Οι θέσεις της Μόσχας και της Αθήνας βρίσκονται κοντά σε πολλά επίκαιρα διεθνή θέματα της εποχής μας. Η Ρωσία και η Ελλάδα μπορούν να βασιστούν σθεναρά στην αμοιβαία υποστήριξη για την ενίσχυση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο.

Το Komotinipress ζήτησε από τον κ. Κωνσταντίνο Γκαμπαερίδη, Σύμβουλο  του Κυβερνήτη της Αγίας Πετρούπολης για  Διεθνείς Σχέσεις με την Ελληνική Δημοκρατία, να καταθέσει την δική του οπτική για την πορεία των διμερών σχέσεων καθώς και για την ιστορική σημασία των διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ρωσίας.

190 χρόνια διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ρωσίας

ΓΚΑΜΠΑΕΡΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Σύμβουλος του Κυβερνήτη της Αγίας Πετρούπολης

           Αν και οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας εγκαθιδρύθηκαν πριν από 190 έτη, σε καμμία περίπτωση οι σχέσεις των δύο λαών δεν προσδιορίζονται σε αυτό το διάστημα που είναι λιγότερο από δύο αιώνες.

            Η Ορθόδοξη πίστη είναι το θεμέλιο στο οποίο στηρίχθηκαν οι σχέσεις των δύο χωρών, ενώ ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, που στήριξαν το ρωσικό αλφάβητο στο ελληνικό, συνετέλεσαν ώστε να αποκτήσουν οι δύο λαοί κοινά πνευματικά και γλωσσικά θεμέλια. Φυσικά, ο ρωσικός λαός ανέπτυξε αυτά τα θεμέλια με τον δικό του τρόπο και είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου που βρισκόμασταν σε αντίπαλους στρατιωτικούς συνασπισμούς, οι δύο λαοί μας είχαν «το κάτι άλλο» μεταξύ τους.

            Πολλά πρόσωπα έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση των ελληνορωσικών σχέσεων αλλά η μορφή του Ιωάννη Καποδίστρια και της Βασίλισσας Όλγας ξεχωρίζουν. Ως Υπουργός Εξωτερικών του Τσάρου ο Ιωάννης Καποδίστριας βοήθησε τα μέγιστα στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Τούρκους και μετά την Επανάσταση του 1821 έγινε ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας προσφέροντας όλη του τη ζωή για την ανοικοδόμηση της Ελλάδας και την ενίσχυση του λαού να αποκτήσει την  εξουσία στην χώρα του. Αυτό ακριβώς οδήγησε τα δυτικά συμφέροντα  να προκαλέσουν τη δολοφονία του και να θέσουν τη Ελλάδα υπό τον έλεγχο δυτικών βασιλικών οίκων. Η ορθόδοξη ρωσική κληρονομιά της βασίλισσας Όλγας, συζύγου του Βασιλιά Γεωργίου Α’ της Ελλάδας, ήταν που την κατέστησε μία από τις λίγες περιπτώσεις που ένα μέλος βασιλικής οικογένειας ήταν αγαπητό στον ελληνικό λαό. Το πολύ μεγάλο κοινωφελές έργο της (με κορυφαίο παράδειγμα την ίδρυση του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός) έπαιξε επίσης ρόλο.

            Προσωπικότητες όπως αυτές (είτε είναι πολύ ή λιγότερο γνωστές) έχτισαν σχέσεις εκτίμησης και κοινής πνευματικής πορείας για τους δύο λαούς μας.

            Στις 29 Ιουνίου 1993 επεγράφη το Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας Αθήνας-Μόσχας και 12 άλλες συμφωνίες στον οικονομικό, επενδυτικό, πολιτιστικό και άλλους τομείς.

            Στις 6 Δεκεμβρίου 2001 όμως με την επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αθήνα για τέσσερεις ημέρες, ενεργοποιήθηκε επίσημα η επανεκκίνηση των διμερών σχέσεων, πλαισιωμένη από έξι  μεγάλες συμφωνίες. Η επίσκεψη του Προέδρου Πούτιν στο Άγιο Όρος στις 8 Σεπτεμβρίου 2005 που ήταν η πρώτη επίσκεψη Αρχηγού Κράτους από τη Ρωσία, επισφράγισε ότι η σημερινή Ρωσία δεν είναι πια η Ρωσία της Σοβιετικής Ένωσης που η Ορθοδοξία υφίστατο καταπίεση και διώξεις, αλλά είναι η Ρωσία που η ηγεσία της έχει σεβασμό και αγάπη  Θεού.

            Αυτή η μορφή της Ρωσίας έχει θετική ανταπόκριση από τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Σε μεγάλο βαθμό ο Πρόεδρος Πούτιν με την πραγματική και όχι υποκριτική προσήλωσή του στα διδάγματα και τρόπο ζωής της Ορθοδοξίας, ανταποκρίνεται στους πόθους του ελληνικού λαού για το πώς θέλουν να είναι οι κυβερνώντες του.

            Το πολιτιστικό κέντρο «Ρωσικό Σπίτι» και το Κέντρο Ενημέρωσης Επιχειρηματικής και Τουριστικής Συνεργασίας Ελλάδας-Αγίας Πετρούπολης μπορούν να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση μέσω της εμπειρίας τους στην προώθηση της ελληνορωσικής συνεργασίας και σε τομείς που η επιτυχία θεωρούνταν ανέφικτη.

            Τα τελευταία χρόνια η Αγία Πετρούπολη αναπτύσσει ισχυρές διαπεριφερειακές σχέσεις με την Ελλάδα, αρχίζοντας με την Αλεξανδρούπολη αλλά επεκτείνεται μέχρι την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας που περιλαμβάνει τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη Βόρεια Ελλάδα. Έχει ήδη πραγματοποιήσει αδελφοποιήσεις με τον Δήμο Αλεξανδρούπολης, Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Αριστοτέλη Χαλκιδικής, Βέροιας, Νάουσας την Περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ενισχύεται η αδελφοποίηση με την Κέρκυρα, κλπ. Οι αδελφοποιήσεις δεν είναι απλές συμβολικές ενέργειες αλλά στηρίζονται με Πρωτόκολλα Συνεργασίας και Οδικούς Χάρτες σημαντικών δράσεων σε όλους τους τομείς. Οι δυνατότητες για το μέλλον περιλαμβάνουν όλη την Ελλάδα και είναι θέμα χρόνου η επέκτασή τους. Το Κέντρο Ενημέρωσης Επιχειρηματικής και Τουριστικής Συνεργασίας Ελλάδας-Αγίας Πετρούπολης δημιουργήθηκε για την προώθηση της ουσιαστικής προσφοράς αυτών των σχέσεων αδελφοποίησης και συνεργασίας.

            Το Διαπεριφερειακό Φόρουμ «Ενώνοντας τις Δυνάμεις» που πραγματοποιήθηκε στην Αγιά Πετρούπολη, το Σεπτέμβριο 2017, αποτελεί ίσως την πρώτη αλλά σίγουρα τη σημαντικότερη ελληνορωσική συνάντηση μέχρι σήμερα με ουσιαστικό χαρακτήρα προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης μεταξύ των δύο χωρών για την παροχή πραγματικών και ουσιαστικών ωφελειών στους πολίτες των αδελφοποιημένων πόλεων και ευρύτερων περιοχών.

            Η Αγία Πετρούπολη, υπό την καθοδήγηση του Κυβερνήτη κ. Πολτάβτσενκο, έχει αναδειχθεί ως αξιόπιστος συνεργάτης για τους ελληνικούς φορείς αυτοδιοίκησης ώστε να συμβάλουν από κοινού στην ενίσχυση των ελληνικών διαπεριφερειακών σχέσεων και των διμερών σχέσεων Ελλάδας-Ρωσίας.

ΓΚΑΜΠΑΕΡΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ,

Σύμβουλος του Κυβερνήτη της Αγίας Πετρούπολης για  Διεθνείς Σχέσεις με την Ελληνική Δημοκρατία